ANTYKONCEPCJA HORMONALNA A LIBIDO

Opublikowano: 1 marca 2025
Ostatnia aktualizacja: 12 marca 2025

Antykoncepcja hormonalna to skuteczne metody zapobiegania ciąży, dzięki którym można pozbyć się stresu i strachu przed „wpadką”, co pozwala bardziej cieszyć się bliskością i sprawia, że seks staje się swobodniejszym i przyjemniejszym doświadczeniem. Ale co, jeśli Twoja metoda zaczyna wpływać na coś więcej – na przykład na Twój popęd seksualny? Jeśli antykoncepcja hormonalna, którą stosujesz, wydaje się mieć negatywny wpływ na Twoje życie seksualne, porozmawiaj z lekarzem o wypróbowaniu innej metody. Twój ginekolog może również pomóc Ci odkryć, czy niskie libido ma związek z antykoncepcją hormonalną, czy może czymś innym.

Z tego artykułu dowiesz się o tym:

Jak antykoncepcja hormonalna wpływa na libido?

Dlaczego antykoncepcja hormonalna może obniżać libido?

Które środki antykoncepcyjne mogą wpływać na libido?

Jak hormony płciowe wpływają na ochotę na seks?

Jak rozpoznać, że antykoncepcja jest przyczyną problemów z libido?

Kiedy warto zmienić rodzaj antykoncepcji?

Inne metody zapobiegania ciąży, które nie wpływają na libido

Jak utrzymać libido przy antykoncepcji hormonalnej?

Jak rozmawiać z partnerem o wpływie antykoncepcji na libido?

Jak wspólnie znaleźć rozwiązanie problemów z libido?

Kiedy warto szukać pomocy specjalisty?

Czy brak przyjemności z seksu to powód do zmiany antykoncepcji?

JAK ANTYKONCEPCJA HORMONALNA WPŁYWA NA LIBIDO?

Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest libido i od czego jest zależne. Libido to ogół popędu płciowego, który odczuwa dana osoba. Jego poziom jest kwestią indywidualną i zależy tylko i wyłącznie od danej osoby. Twój popęd seksualny może się również zmieniać na przestrzeni życia. Nie istnieje jeden, „właściwy” poziom libido — dla niektórych osób seks może być codzienną potrzebą, podczas gdy inni mogą odczuwać ochotę na intymność tylko kilka razy w roku, a niektórzy wcale. To, co uznajesz za „właściwe” lub „normalne” libido, zależy od Twoich indywidualnych preferencji i sytuacji życiowej.

Co wpływa na libido? Popęd płciowy w dużej mierze zależy od naszego stylu życia i codziennych wyborów. To, jak żyjemy, w znaczący sposób kształtuje naszą chęć do aktywności seksualnych. Różne czynniki, takie jak przyjmowane leki (np. leki antydepresyjne, które mogą obniżać libido), zmiany hormonalne (spadek libido jest jednym z możliwych skutków ubocznych niektórych preparatów antykoncepcyjnych), czy choroby i zaburzenia (np. depresja) mają istotny wpływ na naszą ochotę na seks. Problemy relacyjne oraz jakość snu (trwałe zmęczenie może prowadzić do zmniejszenia libido) również odgrywają kluczową rolę. Ponadto nasz układ hormonalny, który reguluje libido, ma decydujący wpływ na to, jak i kiedy odczuwamy chęć na aktywności seksualne.

Libido w związku: co zrobić, kiedy jedno chce częściej, a drugie rzadziej? >>

Antykoncepcja hormonalna została stworzona po to, żebyś mogła cieszyć się bliskością bez stresu o nieplanowaną ciążę. To super pomysł, ale warto wiedzieć, że na początku jej stosowania mogą pojawić się zmiany, które wpływają na życie seksualne – na przykład na poziom libido, podniecenie czy komfort z używania takiej metody.

Reakcja na antykoncepcję hormonalną może być różna – dla niektórych jest neutralna albo pozytywna, a dla innych może wiązać się z wyzwaniami, np. spadkiem libido.

DLACZEGO ANTYKONCEPCJA HORMONALNA MOŻE OBNIŻAĆ LIBIDO?

Większość metod antykoncepcji hormonalnej ma działanie antyandrogenne, a to właśnie androgeny są odpowiedzialne za libido u kobiet.

Wiele tabletek dwuskładnikowych obniża poziom jednego z androgenów, testosteronu – hormonu, który odgrywa istotną rolę w odczuwaniu pożądania seksualnego². Chociaż testosteron kojarzy się głównie z mężczyznami, kobiety również go produkują, choć w mniejszych ilościach. Dla większości kobiet, które stosują te tabletki, poziom testosteronu pozostaje wystarczający, aby cieszyć się udanym życiem intymnym. Jednak jeśli przed rozpoczęciem antykoncepcji miałaś niski poziom tego hormonu, możesz zauważyć spadek libido.

Utrata pożądania seksualnego może przejawiać się na różne sposoby – u niektórych kobiet zmiany w libido mogą pojawić się już po kilku tygodniach od rozpoczęcia stosowania antykoncepcji hormonalnej. Z kolei badania pokazują, że u innych mogą one wystąpić dopiero po kilku miesiącach lub nawet latach. U niektórych kobiet proces ten zaczyna się od zaniku spontanicznej ochoty na seks, a z czasem może przejść w brak reakcji na bodźce, które wcześniej wywoływały podniecenie³.

TABLETKI, PLASTRY, ZASTRZYKI CZY WKŁADKA – KTÓRE ŚRODKI WPŁYWAJĄ NA POPĘD SEKSUALNY?

Hormonalne metody antykoncepcji, takie jak pigułki antykoncepcyjne, plastry, pierścienie, zastrzyki, implanty czy wkładki domaciczne (IUD), mogą wpływać na libido, ale każda osoba reaguje na nie inaczej.

JAKIE SĄ PRZYCZYNY SPADKU LIBIDO PRZY ANTYKONCEPCJI?

Spadek libido przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej może wynikać z wpływu syntetycznych hormonów na naturalną gospodarkę organizmu. Zmniejszenie poziomu wolnego testosteronu, kluczowego dla popędu seksualnego, to jedna z głównych przyczyn. Dodatkowo efekty uboczne, takie jak wahania nastroju, suchość pochwy, bóle głowy czy obniżenie samopoczucia, mogą negatywnie wpływać na ochotę na seks. Kluczowe jest dobranie odpowiedniej metody i konsultacja z lekarzem, by zminimalizować te skutki.

HORMONY PŁCIOWE A BRAK OCHOTY NA SEKS

Hormony, takie jak estrogen i testosteron, mają istotny wpływ na pożądanie seksualne. Antykoncepcja działa poprzez modyfikację poziomów tych hormonów. Wiele pigułek antykoncepcyjnych zawiera estrogen oraz progestagen (syntetyczną formę progesteronu), które mogą obniżać poziom wolnego testosteronu. U niektórych osób może to prowadzić do zmniejszenia popędu seksualnego, chociaż nadal nie jest do końca zrozumiane, w jaki sposób testosteron wpływa na naszą chęć do seksu. Wciąż trwa dyskusja na temat tego, które hormony mają największy wpływ na funkcjonowanie seksualne, rozumiane jako to, jak doświadczamy i odczuwamy seks.

Nastrój także odgrywa kluczową rolę w pożądaniu seksualnym, a antykoncepcja może wpływać na emocje i samopoczucie. Zmiany hormonalne mogą wywoływać skutki uboczne, takie jak wahania nastroju, które sprawiają, że seks staje się mniej atrakcyjny. Z drugiej strony, dla osób odczuwających niepokój związany z możliwością zajścia w ciążę, antykoncepcja może pomóc złagodzić ten stres, co w efekcie może pozytywnie wpłynąć na wzrost libido.

CZY DWUSKŁADNIKOWE TABLETKI ANTYKONCEPCYJNE ZAWSZE ZMNIEJSZAJĄ LIBIDO?

Badania pokazują, że u ponad 60% osób stosujących pigułki nie zaobserwowano żadnych zmian w popędzie seksualnym, u ponad 20% libido nawet wzrosło, a około 10% zgłaszało jego spadek⁴. Warto jednak pamiętać, że na pożądanie seksualne wpływają także inne czynniki, takie jak poziom stresu, styl życia czy sposób komunikacji z partnerem.

JAK ROZPOZNAĆ, ŻE ANTYKONCEPCJA JEST PRZYCZYNĄ PROBLEMÓW Z LIBIDO?

Niskie libido nie zawsze jest bezpośrednio związane z poziomami hormonów wynikającymi z antykoncepcji lub naturalnego cyklu. Jest wiele fizycznych i emocjonalnych czynników, które mogą wpływać na popęd seksualny. Co może wpływać na Twoje libido?

• depresja
• stres
• ADHD
• cykl menstruacyjny
• bóle miednicy
• suchość pochwy (czasami związana z antykoncepcją hormonalną)
• zadowolenie ze związku
• niewystarczająca ilość snu
• przewlekła choroba
• negatywny obraz ciała
• niektóre leki

Jak widać, libido to skomplikowana sprawa i na jego poziom wpływa nie tylko antykoncepcja hormonalna, ale wiele innych czynników, które należy wziąć pod uwagę.

Co możesz zrobić, gdy obserwujesz u siebie duży spadek libido i martwi Cię to? Przede wszystkim wykonać podstawowe badania, by wykluczyć organiczną przyczynę zaburzeń libido, takiej jak:

• FSH

• LH

• estradiol

• prolaktyna

• glukoza

• TSH

• lipidogram

• testosteron

• morfologia krwi

• żelazo

• witamina D

JAK UNIKNĄĆ EFEKTÓW UBOCZNYCH ANTYKONCEPCJI HORMONALNEJ?

Celem antykoncepcji jest unikanie nieplanowanej ciąży i zapewnienie satysfakcjonującego życia seksualnego wolnego od ryzyka prokreacyjnego. Dla części kobiet, które doświadczają negatywnych skutków stosowania antykoncepcji hormonalnej, efekty te są odwracalne. Każda osoba ma inne potrzeby, dlatego pierwszym krokiem w takich sytuacjach często jest rozważenie innej metody antykoncepcji.

KIEDY WARTO ZMIENIĆ RODZAJ ANTYKONCEPCJI?

Warto rozważyć zmianę rodzaju antykoncepcji, gdy obecna metoda powoduje niekomfortowe skutki uboczne, takie jak spadek libido, wahania nastroju, bóle głowy, czy suchość pochwy. Decyzję o zmianie warto podjąć również w sytuacji, gdy styl życia, potrzeby lub plany (np. ciąża w przyszłości) uległy zmianie, a metoda przestała być wygodna. Jeśli skuteczność antykoncepcji budzi Twoje wątpliwości lub powoduje trudności w stosowaniu, np. z powodu zapominania o tabletkach, warto skonsultować się z lekarzem w celu doboru lepszego rozwiązania.

Nie czekaj, aż lekarz zapyta Cię, czy jesteś zadowolona ze swojego życia seksualnego. Musisz powiedzieć szczerze o swoim braku libido, aby Twój ginekolog wiedział, że coś jest nie tak.

ALTERNATYWNE METODY ZAPOBIEGANIA CIĄŻY A LIBIDO

Tabletki antykoncepcyjne to jeden z głównych wrogów libido. Zamiast nich możesz rozważyć wkładkę antykoncepcyjną, która w dużo mniejszym stopniu wpływa na libido, ponieważ hormon zawarty we wkładce działa głównie miejscowo. Nie blokuje on zatem poziomów testosteronu, który odpowiada za libido Możesz tez pomyśleć o zmianie tabletek antykoncepcyjnych na inne, bo te mają różne składy hormonów i w różnym stopniu mogą wpływać na libido.

Pamiętaj też o antykoncepcji męskiej, czyli wazektomii. Ta metoda w ogóle nie będzie miała wpływu na Twoje libido.

KONSULTACJA Z LEKARZEM – KLUCZ DO PRAWIDŁOWEGO WYBORU ŚRODKA

Konsultacja z ginekologiem przy wyborze antykoncepcji hormonalnej jest kluczowa, ponieważ pozwala dobrać metodę najlepiej dopasowaną do indywidualnych potrzeb i zdrowia, co może wpłynąć na libido. Każdy organizm reaguje inaczej na syntetyczne hormony, a ich działanie może zarówno wspierać równowagę hormonalną, jak i powodować skutki uboczne, takie jak obniżenie libido.

Ginekolog oceni stan zdrowia, przeprowadzi wywiad dotyczący historii medycznej oraz stylu życia, co pomaga uniknąć powikłań i skutków ubocznych, np. związanych z niewłaściwym poziomem estrogenu lub progestagenu w preparacie. Dzięki konsultacji można też lepiej zrozumieć wpływ wybranej metody na gospodarkę hormonalną i poznać alternatywy, które minimalizują ryzyko niepożądanych efektów.

JAK UTRZYMAĆ LIBIDO PRZY ANTYKONCEPCJI HORMONALNEJ?

JAK POPRAWIĆ PRZYJEMNOŚĆ Z ŻYCIA SEKSUALNEGO?

Poprawa przyjemności z życia seksualnego wymaga holistycznego podejścia, obejmującego zarówno aspekty fizyczne, jak i emocjonalne. Kluczowe jest otwarte i szczere komunikowanie swoich potrzeb i oczekiwań. Ważna jest również troska o zdrowie fizyczne, w tym regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu, które pozytywnie wpływają na libido.

Jeśli problemy wynikają z bólu lub dyskomfortu, warto skonsultować się z lekarzem lub seksuologiem, aby znaleźć ich przyczynę i rozwiązanie.

SPOSOBY NA WSPARCIE PRAWIDŁOWEJ GOSPODARKI HORMONALNEJ

Dbając o odpowiedni poziom nawodnienia i zdrowy sen, wspomagasz regenerację organizmu, co pozytywnie wpływa na równowagę hormonalną. Przy stosowaniu antykoncepcji warto regularnie monitorować stan zdrowia, zwracając uwagę na sygnały takie jak zmiany nastroju, zmęczenie czy problemy skórne, które mogą wskazywać na potrzebę modyfikacji diety lub stylu życia. Konsultacje z lekarzem i ewentualna suplementacja, np. witaminami, mogą również pomóc w łagodzeniu skutków ubocznych antykoncepcji i wspieraniu zdrowej gospodarki hormonalnej.

JAK ROZMAWIAĆ Z PARTNEREM O WPŁYWIE ANTYKONCEPCJI NA ŻYCIE SEKSUALNE?

– Rozmowa o wpływie antykoncepcji na seksualność może nie wydawać się oczywistym tematem do poruszenia w związku. Choć często dyskutujemy o skuteczności czy wygodzie różnych metod antykoncepcyjnych, rzadziej otwarcie mówimy o tym, jak wpływają one na różne aspekty naszego życia intymnego. Warto go jednak przemyśleć, „wnieść” czyli zrobić przestrzeń w sobie i we wspólnych rozmowach – tłumaczy psycholog Maciej Żukowski.

Obszar ten wymaga szczególnej uważności i zrozumienia, tym bardziej, że wpływ antykoncepcji na życie seksualne jest bardzo indywidualny – tak jak każda_y z nas jesteśmy wyjątkowi i nasze potrzeby/przyzwyczajenia/ciała są zróżnicowane. Zanim rozpoczniesz rozmowę, przemyśl główne kwestie, które chcesz poruszyć. Mogą to być zmiany w libido, komfort podczas stosunku czy wpływ na spontaniczność waszego życia seksualnego. Wybierz spokojny moment, gdy macie czas i prywatność na szczerą wymianę myśli. Warto zastosować standardowe BHP rozmów na ważne tematy, czyli np. unikać rozpoczynania tej rozmowy podczas lub tuż przed zbliżeniem.

W samej rozmowie warto poruszyć wszystkie kwestie, jaki wydają się dla Was istotnie. Mogą to być: 

• skutki uboczne obecnej metody antykoncepcji

• wpływ na cykl menstruacyjny

• ewentualne dolegliwości fizyczne

• zmiany hormonalne i ich konsekwencje
• komfort psychiczny i poczucie bezpieczeństwa (związane m.in. z ciążą czy STI)
• każda inna kwestia jaka przychodzi Ci do głowy…

W samych rozmowach warto spróbować otworzyć się na perspektywę osoby partnerskiej i zrobić przestrzeń do wyrażenia własnych odczuć i obserwacji. Możecie mieć inne spostrzeżenia dotyczące zmian w waszym życiu seksualnym, np. tego jak antykoncepcja wpływa na jakość zbliżeń czy komfortu stosowania wybranej metody. Podobnie wpływ na spontaniczność i bliskości w związku czy obawy związane z obecną metodą antykoncepcji mogą się diametralnie różnić. Tutaj nie ma złych czy dobrych odpowiedzi, ważne wydaje się usłyszenie siebie.

– Istotne jest też to, że wybór metody antykoncepcji nie jest decyzją ostateczną. Jeśli zauważycie, że obecne rozwiązanie negatywnie wpływa na wasze życie seksualne, zawsze możecie wypróbować inną metodę, poszukać dodatkowych rozwiązań poprawiających komfort (np. zmodyfikować sposób stosowania obecnej metody), jak również skonsultować się ze specjalistką_tą. Potrzeby i reakcje organizmu mogą się zmieniać z czasem, dlatego ważne jest utrzymanie otwartej komunikacji i gotowości do wprowadzania zmian, gdy są potrzebne – dodaje Maciej Żukowski.

JAK WSPÓLNIE ZNALEŹĆ ROZWIĄZANIE PROBLEMÓW Z LIBIDO? TŁUMACZY PSYCHOLOG I PSYCHOTERAPEUTA MACIEJ ŻUKOWSKI

Problemy z libido mogą znacząco wpływać na jakość związku, jednak sama świadomość możliwości otwartej rozmowy z osobą partnerską często przynosi nieoczekiwaną ulgę i zmniejsza napięcie. Wiele osób nosi w sobie nagromadzone obawy i lęki związane ze spadkiem popędu seksualnego, a brak szczerej komunikacji potrafi pogłębić i skomplikować sytuację. Bez rozmowy trudno o jakiekolwiek dalsze rozwiązania.

Jeśli chodzi o rozmowę to ważne jest wybranie spokojnego momentu, aby mieć czas i prywatność. Nie chodzi o to, by od razu znaleźć rozwiązanie, ale żeby najpierw zrozumieć sytuację z perspektywy każdej ze stron. 

Warto też monitorować czy uruchamiamy się do obwiniania (również siebie) czy oskarżeń – i skupić na wyrażaniu własnych uczuć i obserwacji. Sama świadomość, że druga osoba rozumie nasze obawy i jest gotowa wspólnie pracować nad rozwiązaniem, może znacząco zmniejszyć stres związany z tą sytuacją.

Co do konkretnych obszarów i możliwych przyczyn spadku libido – mogą być one różnorodne: od stresu i przemęczenia, przez zmiany hormonalne i stosowane leki (w tym antykoncepcję), po każdego rodzaju (nawet z pozoru błahe…) problemy w relacji czy niezaspokojone potrzeby emocjonalne. Istotny jest też wpływ tzw. stylu życia – czyli diety, aktywności fizycznej czy jakości snu. Czasem nawet drobne zmiany w tych obszarach mogą przynieść znaczącą poprawę. Warto nie eksperymentować samemu, ale wzajemnie się wspierać w tym, co jest dla nas karmiące i regenerujące.

Niezwykle istotna jest też praca nad jakością relacji „poza sypialnią” – budowanie bliskości emocjonalnej, wspólne spędzanie czasu czy okazywanie czułości niezwiązanej bezpośrednio z seksem. Czasem problemy z libido są po prostu sygnałem, że w związku brakuje uwagi, zrozumienia czy zwyczajnie – odpoczynku i regeneracji.

Warto też eksperymentować z różnymi formami bliskości – bo nie zawsze muszą to być radykalne zmiany. Czasem wystarczy modyfikacja pory zbliżeń, wprowadzenie nowych elementów romantycznych do codzienności czy szczera rozmowa o wzajemnych pragnieniach. 

W trakcie pracy nad problemami z libido szczególnie ważne jest nieodcinanie się od fizycznej czułości – przytulanie, trzymanie za ręce czy czułe gesty pomagają utrzymać więź i budować poczucie bezpieczeństwa w relacji. Wzajemne wsparcie i zrozumienie są tu kluczowe.

Choć problemy z libido mogą początkowo wydawać się kryzysowe dla związku, często wspólna praca nad ich rozwiązaniem prowadzi do pogłębienia relacji i lepszego wzajemnego zrozumienia.

KIEDY WARTO SZUKAĆ POMOCY SPECJALISTY?

Spadek libido podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej może być sygnałem, że warto poszukać pomocy specjalisty, zwłaszcza jeśli problem utrzymuje się przez dłuższy czas i negatywnie wpływa na jakość życia. Warto zgłosić się do ginekologa, gdy obniżenie popędu seksualnego jest znaczne, towarzyszą mu inne skutki uboczne, takie jak wahania nastroju, suchość pochwy, bóle głowy czy spadek energii, lub gdy zauważasz pogorszenie relacji z partnerem. Specjalista przeanalizuje wpływ aktualnej metody na Twój organizm, uwzględniając stan zdrowia, styl życia oraz potrzeby, i może zaproponować alternatywę, np. zmianę dawki hormonów, inny rodzaj antykoncepcji hormonalnej lub metodę bez hormonów.

Konsultacja z seksuologiem również może być pomocna, jeśli spadek libido wynika z czynników psychologicznych lub relacyjnych. Nie warto ignorować problemu – dostosowanie antykoncepcji do indywidualnych potrzeb może znacząco poprawić komfort i satysfakcję z życia intymnego.

W przypadku utrzymujących się trudności warto rozważyć konsultację ze specjalistami – może to być zarówno lekarka_rz pierwszego kontaktu (który wykluczy ewentualne problemy zdrowotne), ginekolożka_og lub urolożka_g, jak i seksuolożka_og czy psychoterapeutk_ta par/relacji. Przy podejrzeniu problemów hormonalnych nieoceniona może okazać się wizyta u endokrynolożki_ga. Profesjonalne wsparcie często pomaga nie tylko w znalezieniu źródła problemu, ale też we wskazaniu skutecznych, sprawdzonych rozwiązań.

CZY BRAK PRZYJEMNOŚCI Z SEKSU TO POWÓD DO ZMIANY ANTYKONCEPCJI?

Antykoncepcja hormonalna, choć skuteczna, może wpływać na libido, poziom nawilżenia pochwy, wrażliwość na bodźce czy ogólny nastrój, co przekłada się na satysfakcję z życia intymnego. Jeśli zauważysz, że stosowana metoda znacząco obniża przyjemność z seksu lub wpływa na relację z partnerem, warto skonsultować się z ginekologiem. Specjalista pomoże ocenić, czy obecne trudności są związane z antykoncepcją, oraz doradzi inne metody, np. wkładkę domaciczną, prezerwatywy, antykoncepcję bez hormonów lub preparaty o innej kombinacji hormonalnej.

JAK WYBRAĆ ANTYKONCEPCJĘ DOSTOSOWANĄ DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB?

Pamiętaj, że każda kobieta reaguje inaczej, a najlepsza antykoncepcja to taka, która jest dobrana do Ciebie.

Przypisy:

1. https://zdrowa-ona.pl/ginekologia/antykoncepcja/co-warto-wiedziec-o-antykoncepcji/ponad-50-polek-nie-stosuje-zadnego-rodzaju-antykoncepcji-powodem-moze-byc-brak-edukacji-seksualnej-oraz-czesto-bezpodstawna-obawa-przed-powiklaniami/ ↩︎
2. https://emedicine.medscape.com/article/273153-medication?form=fpf ↩︎
3. https://www.nytimes.com/2024/01/23/well/live/birth-control-sex-drive-libido.html ↩︎
4. https://helloclue.com/articles/sex/birth-control-and-sex-drive ↩︎