JAK MOŻNA ZARAZIĆ SIĘ WIRUSEM HIV? GDZIE MOGĘ SIĘ PRZEBADAĆ?

HIV to ludzki wirus niedoboru odporności, który atakuje głównie limfocyty T, odpowiedzialne za nasz układ odpornościowy. Rozwija się bardzo powoli, ale od momentu zakażenia już nieustannie. Niewykryta i nieleczona infekcja prowadzi do AIDS – czyli poważnej choroby układu odpornościowego. Organizm nie broni się wtedy przed drobnoustrojami: wirusami, grzybami, bakteriami, a także nowotworami. Jak można zarazić się HIV i gdzie można się bezpłatnie przebadać?

DROGI ZAKAŻENIA WIRUSEM HIV

1. przez niezabezpieczone prezerwatywą kontakty seksualne, to 90% wszystkich zakażeń na świecie: seks oralny – może dojść do zakażenia, bo błona śluzowa jamy ustnej ma kontakt z płynami, które mogą zawierać wirus (wydzielina pochwy, preejakulat, nasienie), seks waginalny bez prezerwatywy, seks analny bez prezerwatywy. Kontakty analne są najbardziej ryzykownym kontaktem seksualnym.
2. przez zakażoną wirusem HIV krew, np. podczas używania tych samych igieł i strzykawek przez więcej niż jedną osobę. Zakazić się też można przez przekłuwanie skóry niesterylnymi narzędziami. Dlatego jeśli decydujesz się na piercing, tatuaż lub wizytę w gabinecie akupunktury, upewnij się, że pracownicy dbają o bezpieczeństwo swoich gości.
3. wirus może przejść z matki zakażonej HIV (która nie przyjmuje leków) na jej dziecko w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią – to tak zwane zakażenia wertykalne. Jeśli kobieta zakażona HIV wie o infekcji, podczas ciąży jest pod opieką lekarza specjalisty chorób zakaźnych i przyjmuje leki antyretrowirusowe, szanse na urodzenie zdrowego dziecka wynoszą ponad 99%! Plemniki nie przenoszą wirusa, znajduje się on w innych komórkach płynu nasiennego. Można “wypłukać” nasienie przed inseminacją, co chroni przed zakażeniem.

CZY MOGĘ MIEĆ WIRUSA HIV I O TYM NIE WIEDZIEĆ?

Wirus rozwija się w dość wolnym tempie i zwykle nie daje żadnych objawów. Faza bezobjawowa trwa średnio 8-10 lat. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne w kierunku HIV, bo tylko w ten sposób można potwierdzić bądź wykluczyć infekcję.

JAKIE SĄ OBJAWY WIRUSA HIV?

• INFEKCJA PIERWOTNA. Po 2-3 tygodniach od zakażenia mogą pojawić się objawy grypopodobne, wtedy wirus namnaża się gwałtownie, a potem wchodzi w okres bezobjawowego zakażenia. W tym czasie w organizmie osoby zakażonej nie ma jeszcze przeciwciał anty-HIV w takiej ilości, by mogły być wykryte przez testy. W tym stadium zakażenie HIV jest niezwykle trudno rozpoznać.
• STADIUM BEZOBJAWOWE. Bezobjawowe zakażenie może trwać kilka lat. U jednych osób to będzie 15 lat, u innych mniej. Wirus powoli zabija komórki CD4 odpowiedzialne za system odpornościowy. W tym czasie nie obserwuje się objawów chorobowych.
• STADIUM OBJAWOWE. Gdy poziom komórek CD4 spada poniżej 200 jednostek na milimetr sześcienny krwi, oznacza to, że system odpornościowy nie ma wystarczającej ilości przeciwciał. Objawy też nie są zbyt charakterystyczne – mogą się pojawić (lub nasilić) choroby skóry, gorączka (temperatura powyżej 38,5oC), której przyczyn nie udaje się wyjaśnić przez ponad miesiąc, biegunka, chudnięcie i inne.
• AIDS. U osoby zakażonej występuje jedna z chorób wskaźnikowych AIDS, tzw. infekcje oportunistyczne – choroby zakaźne wykorzystują „okazję” zaatakowania osoby z osłabionym przez HIV układem immunologicznym(odpornościowym), a także nowotwory.

GDZIE ZROBIĆ TEST NA HIV W POLSCE?

Jedynym sposobem wykrycia lub wykluczenia zakażenia jest wykonanie testu w kierunku HIV, najlepiej w punkcie konsultacyjno-diagnostycznym (PKD). Testy są bezpłatnie, nie wymagają skierowania i robi się je anonimowo. Badanie polega na pobraniu krwi i analizie pod kątem obecności specyficznych przeciwciał.

Rozpoznanie zakażenia HIV jest możliwe tylko wtedy, gdy wynik testu potwierdzenia jest dodatni. Jeśli wykonałeś_aś tylko test przesiewowy, to wynik dodatni (nieujemny) nie musi oznaczać, że jesteś zakożony_a HIV. W celu rozpoznania zakażenia niezbędne jest wykonanie testu potwierdznia.

Lista punktów, w których wykonasz bezpłatne i anonimowe badanie w kierunku HIV.

Osoba, u której zostanie wykryty wirus, zostaje objęta bezpłatnym, nowoczesnym leczeniem. Wynik testu zawsze odbiera się osobiście. Nie można zrobić tego telefonicznie ani mailowo.

PrEP i PEP

W Polsce dostępny jest PrEP, czyli przedekspozycyjna profilaktyka zakażenia HIV. Polega na regularnym przyjmowaniu leków, które redukują ryzyko zakażenia. Ten rodzaj profilaktyki zalecany jest podejmującym kontakty seksualne z osobami seropozytywnymi (z HIV) lub osobami, co do których stanu zdrowia nie mamy pewności. PrEP polecany jest też tym, którzy często zmieniają partnerskie osoby seksualne i nie zawsze używają prezerwatywy.

Tutaj dowiesz się więcej na temat PrEP

Co jeśli pękła prezerwatywa? Możesz skorzystać z profilaktyki po ekspozycyjnej (PEP). Udaj się do lekarza w poradni chorób zakaźnych prywatnej lub państwowej i przyjmij pierwszą tabletkę w jak najkrótszym czasie od kontaktu seksualnego maksymalnie do 48 godzin. Kurację będziesz przyjmować 28 dni i ochroni Cię ona przed zakażeniem HIV. Koszt to ok. 990 zł.

JAK SKUTECZNIE CHRONIĆ SIĘ PRZED ZAKAŻENIEM HIV?

Środkami o udowodnionej skuteczności radykalnie zmniejszającym ryzyko zakażenia HIV są prezerwatywa, PrEP i PEP, a także leczenie u osoby partnerskiej z HIV. Największe korzyści i największą ochronę przed zakażeniem HIV i innymi zakażeniami przenoszonymi drogą płciową (m.in. kiła rzeżączka, chlamydioza) można osiągnąć regularnie przyjmując PrEP i używając prezerwatyw.

HIV A LECZENIE ANTYRETROWIRUSOWE

Dzięki skutecznemu leczeniu antyretrowirusowemu osoba zakażona wirusem HIV może cieszyć się zdrowiem przez długie lata. Leczenie jest na tyle skuteczne, że długość życia osób z HIV wynosi tyle, co reszty populacji. Terapia antyretrowirusowa daje szansę na osiągnięcie niewykrywalnej wiremii. Co to oznacza? Że wirusa nie ma w organizmie, albo że jest go bardzo niewiele. Dzięki temu taka osoba staje się osobą niezakażającą. Może utrzymywać kontakty seksualne i nie zakażać wirusem. Może również urodzić lub spłodzić niezakażone dziecko.

Leki ARV są w Polsce bezpłatne dla wszystkich osób, które żyją z HIV, niezależnie od statusu ubezpieczeniowego. Leki otrzymuje się w poradni lub w aptece szpitalnej. Niewykrywalną ilość wirusa można uzyskać tylko przy regularnym przyjmowaniu leków. Odstawienie terapii sprawia, że poziom wirusa ponownie wzrasta.