NIEPŁODNOŚĆ I BEZPŁODNOŚĆ. JAKA JEST RÓŻNICA?

Według Światowej Organizacji Zdrowia co szósta osoba na świecie ma problem z poczęciem dziecka. Terminy “niepłodność” i “bezpłodność” często używane są wymiennie, jednak istnieje między nimi duża różnica.

NIEPŁODNOŚĆ

Szacuje się, że w Polsce z niepłodnością zmaga się 1,5 mln par w wieku rozrodczym, co stanowi nawet 20 proc. ich ogólnej liczby. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niepłodność została uznana za chorobę cywilizacyjną, jak otyłość, miażdżyca, czy cukrzyca. Kiedy staracie się o dziecko od przynajmniej 12 miesięcy (6 miesięcy w przypadku osób w wieku 35 lat i starszych), regularnie uprawiacie seks (3-4 razy w tygodniu) bez zabezpieczenia, ale ciąży nadal nie ma, warto poszukać przyczyny i podjąć odpowiednie leczenie.

Wbrew nadal powszechnym w społeczeństwie opiniom, że niepłodność to w dużej mierze problem kobiety, w równym stopniu dotyczy ona również mężczyzn, dlatego na pierwszą wizytę do specjalisty należy wybrać się wspólnie.

Niepłodność może mieć wiele przyczyn, dlatego tak ważne jest jak najszybsze postawienie diagnozy i wdrożenie skutecznego leczenia.

W przypadku kobiet bardzo ważny jest wiek, w którym decyduje się ona na dziecko. Im później się to dzieje, tym trudniej jest zajść w ciążę. Z biologicznego punktu widzenia najlepszy wiek na zajście w ciążę to czas między 20. a 30. rokiem życia.

Obniżenie płodności wiążę się z utratą rezerwy jajnikowej. Rezerwa jajnikowa to liczba znajdujących się w jajnikach komórek jajowych. Mówi o potencjale rozrodczym kobiety, dlatego nie powinna być zbyt niska. Im kobieta jest starsza, tym ma niższe
AMH (hormon antymüllerowski). Rezerwa jajnikowa z upływającym czasem stopniowo się
wyczerpuje, aż do momentu wejścia organizmu w stan menopauzy. Taka sytuacja ma zwykle miejsce po 50. roku życia.

Niestety coraz częściej zdarza się, że już nawet młode kobiety (20.-30.latki) mają już tak obniżoną rezerwę jajnikową, że zajście w ciążę bez pomocy medycznej może być niemożliwe.

Główne przyczyny niepłodności u kobiet to:

przedwczesna menopauza;

schorzenia ginekologiczne, takie jak: endometrioza czy PCOS (Zespół policystycznych
jajników);

zaburzenia hormonalne, zaburzenia owulacji;

niedrożność jajowodów;

czynniki anatomiczne, np. wady w budowie jajowodów, czy zaburzenia w budowie macicy;

czynniki immunologiczne.

Główne przyczyny niepłodności u mężczyzn

W przypadku mężczyzn wiek również odrywa ważną rolę, jednak znacznie mniejszą niż u kobiet. Za niepłodność najczęściej odpowiadają słabe parametry nasienia. Za niską jakość spermy odpowiadają m.in.:

choroby ogólnoustrojowe;

choroby jąder;

niezdrowy styl życia (stres, nadwaga);

alkohol, używki;

przegrzewanie jąder.

Zdarza się, że lekarze nie są w stanie znaleźć żadnej konkretnej przyczyny, dla której para nie może zajść w ciążę. Wówczas mówimy o tzw. niepłodności idiopatycznej, czyli niepłodności o niewyjaśnionym pochodzeniu.

CZY NIEPŁODNOŚĆ MOŻNA LECZYĆ?

W wielu przypadkach niepłodność jest uleczana. Dzięki zastosowaniu różnych metod leczenia można zajść w ciążę. Leczenie niepłodności rozpoczyna się od wykonania podstawowych badań. W przypadku kobiet jest to najczęściej oznaczenie poziomu rezerwy jajnikowej, czyli AMH, a w przypadku mężczyzn wykonanie badania nasienia tzw. spermiogramu. Przy schorzeniach takich jak np. endometrioza, torbiele, czy mięśniaki stosuje się leczenie chirurgiczne. W przypadku niepłodności męskiej zaleca się leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne.

Po poznaniu źródła problemu lekarz proponuje dalsze kroki w leczeniu pary. Istnieje sporo terapii (w tym in vitro, czy inseminacja), dzięki którym może dojść do zapłodnienia.

CZYM JEST BEZPŁODNOŚĆ?

Bezpłodność nie jest możliwa do wyleczenia. Najczęściej problem dotyczy jednego z partnerów. W przypadku kobiet przyczyną bezpłodności może być choroba genetyczna, przedwczesna menopauza, albo utrata funkcji macicy lub jajników (z powodu urazu lub przebytego zabiegu chirurgicznego). W przypadku mężczyzn bezpłodność może być spowodowana przebytymi w dzieciństwie chorobami (np. świnka), chorobą genetyczną, zabiegami chirurgicznymi, które uszkodziły nasieniowody albo spowodowały utratę jąder, nieprawidłową budową prącia czy schorzeniami (np. azoospermią, czyli całkowitym brakiem plemników w spermie).

Bezpłodność nie jest uleczalna, ale istnieją rozwiązania, które pozwalają takiej parze na posiadania dziecka. W takiej sytuacji można skorzystać z dawstwa nasienia, a w przypadku bezpłodności u kobiety, z dawstwa komórek jajowych czy z adopcji zarodka.

Źródło: https://www.invimed.pl/