Opublikowano: 20 lutego 2025
Ostatnia aktualizacja: 26 lutego 2025
Znasz to uczucie, gdy rozmawiasz z kimś, a ta osoba jest bardziej skupiona na telefonie niż na tobie? Phubbing to pojęcie, będące połączeniem słów „phone” (telefon) i „snubbing” (lekceważenie), opisuje sytuację, w której ty lub Twój partner_ka bardziej interesujecie się smartfonem niż sobą nawzajem. Jakie mogą być skutki phubbingu i jak rozmawiać o tym z partnerem_ką?
Z tego artykułu dowiesz się o tym:
Jakie mogą być skutki takiego zachowania?
Dlaczego ludzie tak się zachowują?
Jak nie traktować w ten sposób partnera_ki?
CZYM JEST PHUBBING?
Prawdopodobnie już domyślasz się, czym jest phubbing. W zasadzie niemal na pewno albo sam/a to robiłeś/aś komuś, albo byłeś/aś ofiarą tego zachowania. Ignorowanie kogoś na rzecz wpatrywania się w telefon jak zombie uzależnione od dopaminy to zjawisko, które towarzyszy nam od lat.
Sam fakt, że ignorowanie kogoś na rzecz telefonu dostało konkretną nazwę, mówi nam o tym, że jest to powszechne zjawisko. Tego typu zachowanie przyczynia się do pogorszenia relacji, negatywnie wpływa na nastrój albo nawet na samoocenę osoby, która tego doświadcza. Podobnie sama osoba, która nadmiernie korzysta z telefonu, może zmagać się z konkretnymi problemami, jednak tutaj patrzymy z drugiej strony.
Patryk Śniadała, psycholog, psychoterapeuta
JAKIE MOGĄ BYĆ SKUTKI PHUBBINGU?
Oczywiście, nie mogą być dobre. Badanie tureckich naukowców1 wykazało, że małżeństwa, w których partnerzy regularnie się „phubbują”, są mniej zadowolone ze swojego związku niż te, które tego nie robią. To logiczne: nikt nie będzie szczęśliwy w relacji, w której jedna osoba ciągle ignoruje drugą – niezależnie od tego, czy chodzi o technologię, czy nie.
Phubbing może stopniowo osłabiać więź między partnerami. To jak mówienie „Mój telefon jest ciekawszy niż ty”, co nie sprzyja poczuciu bycia ważnym czy kochanym. Może to prowadzić do braku zaufania i emocjonalnego dystansu.
Chodzi nie tylko o ignorowanie słów partnera_ki, ale także o komunikat, który wysyłasz: że telefon jest ważniejszy niż relacja. Nawet jeśli tak nie jest, druga osoba może poczuć się zlekceważona lub niezauważona.
Na szczęście badacze zauważają też, że rozwiązanie jest proste: partnerzy muszą po prostu częściej wyłączać telefony.
DLACZEGO LUDZIE TO ROBIĄ?
Badacze przeprowadzili ankietę wśród 251 osób w wieku od 18 do 66 lat, aby dowiedzieć się, dlaczego coraz więcej osób zachowuje się w ten sposób w stosunku do partera_ki lub innych bliskich osób. Wszyscy uczestnicy badania przyznali, że w jakimś stopniu phubbują, a badacze odkryli, że do tego zjawiska przyczyniają się uzależnienie od internetu i utrata samokontroli. Rolę odgrywa także lęk przed pominięciem czegoś ważnego (FOMO). Ludzie nieustannie szukają informacji i nie mogą odłożyć telefonu. Te czynniki wpływają na to, jak bardzo jesteśmy uzależnieni od smartfona, ale też na to, jak często zachowujemy się w ten sposób.
Badania wskazują również na istnienie pewnego rodzaju „zemsty phubbingowej”: gdy kogoś phubbujesz, prawdopodobnie on phubbuje Ciebie w odpowiedzi. „To w większym lub mniejszym stopniu stało się akceptowaną formą komunikacji. Ludzie phubbują częściej, gdy widzą, że inni to robią, i gdy sami są ofiarami tego zachowania” – wyjaśnia autorka badania. „Ta wzajemność sprawia, że phubbing wydaje się normalny”.
Za phubbingiem mogą stać też nuda (gdy uznajemy, że rozmowa nie jest dla nas wystarczająco angażująca), potrzeba wsparcia, czy akceptacji (sięgamy po telefon, aby otrzymać zastrzyk uwagi od kogoś innego)2.
JAK ROZMAWIAĆ Z PARTNEREM_KĄ O PHUBBINGU?
– Rozmowę na temat phubbingu warto podjąć, kiedy nie jesteśmy skonfliktowani. Jeśli w trakcie kłótni zdecydujemy się na to, aby wziąć na tapet jeszcze jeden temat, są duże szanse na to, że atmosfera jeszcze bardziej się zaogni. Warto zatem wybrać moment, kiedy jesteście skupieni/e, macie czas i nic was nie goni – mówi psycholog Patryk Śniadała.
– Kiedy już udało się taki znaleźć, można zwrócić uwagę na jakość komunikatu, jaki kierujemy. Szczególnie polecam wyrażenie swoich uczuć zamiast oskarżania. Komunikat brzmiący: „czuję się ignorowany/a, kiedy tak robisz” brzmi zdecydowanie bardziej dialektycznie niż: „znowu robisz coś źle”. Zdecydowanie nie zachęcam do układania w głowie całego scenariusza rozmowy, ale warto na początku samemu/samej uzmysłowić sobie, kiedy to jest największym problemem. Czy podczas wspólnego jedzenia, oglądania serialu albo gdy rozmawiamy o tym, jak minął nasz dzień. Możemy rozszerzyć to o uzmysłowienie sobie, jak częsty jest to problem albo kiedy szczególnie jest to dla nas istotne – dodaje psycholog.
– Kiedy zrobimy już to wszystko, czeka nas najbardziej nieprzewidywane – odpowiedź partnera/ki. Zapewne będzie chciał/a przedstawić swoją perspektywę. To dobrze, otworzy to przestrzeń do dialogu o problemie. Gdybyśmy zamiast tego nie spotkali się z żadną reakcją, byłoby dużo trudniej o jakiś postęp. Poznając już obie perspektywy, można zastanowić się nad rozwiązaniami. Pewnie trudno będzie oczekiwać, że partner/ka całkowicie przestanie używać telefonu, ale możecie umówić się na to, co jest dla Ciebie szczególnie istotne. Ostatecznie może okazać się, że problem zostanie całkowicie wyeliminowany, ale możecie też wypracować kompromis. Kluczem zawsze będzie przede wszystkim zauważanie problemu i rozpoczęcie dyskusji o nim — podkreśla psycholog.
JAK PRZESTAĆ PHUBBOWAĆ PARTNERA_KĘ?
Jeśli zdajesz sobie sprawę, że sam_a phubbujesz, lub partner_ka zwrócił_a Ci na to uwagę, możesz zmienić ten nawyk:
- Uświadom sobie problem
Pierwszym krokiem do zmiany jest uznanie, że phubbujesz. Świadomość to pierwszy krok do poprawy. - Wprowadź czas bez urządzeń
Zastanów się, ile godzin dziennie spędzasz z telefonem w ręku. Wprowadź codzienne chwile bez urządzeń, np. podczas rozmowy z partnerem po pracy lub przed snem. - Ustal proste zasady
Umówcie się, że nie będziecie używać telefonów podczas posiłków czy randek. Chodzi o to, by być obecnym nie tylko fizycznie, ale i emocjonalnie. - Ogranicz powiadomienia
Nie każde powiadomienie wymaga natychmiastowej reakcji. Wyłącz powiadomienia w niektórych aplikacjach lub włącz tryb „nie przeszkadzać”, gdy spędzasz czas z partnerem_ką.
Przypisy:
