Opublikowano: 5 listopada 2025
Razem z Socjolożki.pl i TikTokiem inaugurujemy ogólnopolskie badanie „Bez tabu: o czym (nie) rozmawiamy w domach” na temat relacji między polskimi rodzicami i nastolatkami. To coś więcej niż liczby. To próba zrozumienia, jak naprawdę wygląda komunikacja między rodzicami a nastolatkami — zwłaszcza wtedy, gdy w grę wchodzi świat online. Nasz raport pokazał bardzo wyraźną różnicę między tym, co my – dorośli – myślimy o naszych dzieciach, a tym, jak one same postrzegają swoje życie w internecie.
CZEGO DOWIADUJEMY SIĘ Z NASZEGO RAPORTU?
Nasze badanie pokazuje, że w polskich domach wciąż brakuje szczerej i otwartej rozmowy, akceptacji wzajemnych perspektyw i wspólnych zasad bezpiecznego korzystania z internetu. Dodatkowo rodzice bardzo często mają błędne wyobrażenie na temat tego, jak nastolatkowie funkcjonują w sieci, nadmiernie także ufają swojemu autorytetowi w tym zakresie.
Według deklaracji odpowiadających w badaniu, rodzice i osoby nastoletnie spędzają w mediach cyfrowych podobną ilość czasu, ale rzadko rozmawiają o tym, jak zachować zdrową równowagę między życiem online a offline, jakich zasad przestrzegać i z jakich narzędzi korzystać, by ich doświadczenie w sieci było bezpieczne i komfortowe dla nich i dla ich otoczenia.
Badanie opisuje cztery zupełnie różne perspektywy:
- rodziców mówiących o sobie,
- rodziców mówiący o nastolatkach,
- rodziców mówiących w imieniu nastolatków,
- samych nastolatków mówiących o sobie.
Z badania wynika, że potrzebny jest wspólny szczery dialog, bez którego nie da się zbudować relacji opartych na zaufaniu i wzajemnym zrozumieniu.
NAJWAŻNIEJSZE DANE Z RAPORTU:
- 89% rodziców deklaruje, że ufa swoim nastolatkom, że w sieci nie robią nikomu krzywdy.
- 64% rodziców twierdzi, że rozmawia z nastolatkami o bezpieczeństwie w sieci. W wywiadach przeprowadzonych bezpośrednio z nastolatkami tylko 15% z nich mówi, że takie rozmowy mają miejsce.
- 2 na 3 rodziców potrafi spontanicznie wymienić jakieś narzędzie kontroli rodzicielskiej, które można zastosować w mediach społecznościowych, z których korzysta nastolatek.
- Co trzeci rodzic w Polsce (36%) deklaruje, że korzysta z narzędzi kontroli rodzicielskiej. Zdaniem nastolatków z takich narzędzia korzysta tylko 13% rodziców. Najczęściej stosowanymi narzędziami są:
- ustalanie dziennych limitów czasu korzystania z aplikacji (12%)
- kontrola kontaktów nastolatka (7%).
- 55% rodziców uważa, że przy rejestracji konta nastolatka w mediach społecznościowych została podana prawdziwa data jego urodzenia, natomiast co piąty wie o tym, że podana data była nieprawdziwa.
- Blisko 40% rodziców przyznaje, że nie rozmawia lub rzadko rozmawia ze swoim nastolatkiem na temat zasad korzystania z mediów społecznościowych.
- Aż 72% młodych osób z badania przyznaje, że nie zwraca się do rodziców po pomoc, gdy napotyka problem w mediach społecznościowych. Ponad połowa (63%) rodziców jest przekonanych, że ich nastolatek zrobiłby to bez wahania.
DLACZEGO TO WAŻNE?
– Dorośli często nie doceniają, jak bardzo świat online jest ważnym elementem życia młodych ludzi. To dla nich nie tylko rozrywka, ale i przestrzeń budowania relacji czy rozwijania pasji. W ferworze dnia codziennego łatwo zapominamy, że aby ten świat był dla nich bezpieczny, potrzebujemy rozmowy, zrozumienia i ustalenia wspólnych zasad. Nie chodzi o kontrolę czy zakazy, ale szczerą rozmowę i budowanie zaufania. Początkiem takiej rozmowy o cyfrowej rzeczywistości mogą być rozmowy o wzajemnych zainteresowaniach, o tym kogo obserwujemy w internecie, jakie treści nas interesują, co ciekawego ostatnio tam widzieliśmy – mówi Martyna Wyrzykowska, Dyrektorka Zarządzająca Fundacji SEXEDPL.
Wyniki badania udowadniają bariery i stereotypowe postrzeganie tak u rodziców jak i nastolatków. Rodzice, którzy wzięli udział w badaniu i wypełnili ankietę (w imieniu tak swoim jak i swoich nastolatków), w dużej mierze nie byli w stanie prawidłowo wskazać zainteresowania ich podopiecznych.
- Według rodziców najczęściej używanymi przez nastolatków platformami są Facebook, Instagram, TikTok i Snapchat (odpowiednio 68, 57, 56 i 31 wskazań przy N=330), podczas gdy same nastolatki deklarują zupełnie inaczej: wskazując na Instagram, Facebook, TikTok i Pinterest (odpowiednio 92, 77, 73 i 73 wskazań przy N=101).
- Ponad połowa (66%) nastolatków deklaruje, że korzysta z platform cyfrowych, by poszerzać swoją wiedzę, a 61% śledzi tam wiadomości ze świata. Tymczasem rodzice wskazywali te odpowiedzi o wiele rzadziej, odpowiednio w 24% i 13% przypadków.
- Zaledwie 13% rodziców uważa, że nastolatki obserwują na platformach cyfrowych profile popularyzujące naukę, podczas gdy wśród nastolatków odpowiedź tę wybrał co trzeci badany (34%).
– Z dużym zdumieniem odkryłyśmy — w pewnym sensie przez przypadek — że aż 70% ankiet skierowanych do nastolatków zostało wypełnionych przez rodziców, którzy odpowiadali na pytania w imieniu swoich dzieci. I te odpowiedzi były drastycznie rozbieżne od tych faktycznie udzielonych przez młodzież. To pokazuje, że my, dorośli, boimy się tych prawdziwych odpowiedzi, ale też, że mało w gruncie rzeczy wiemy o praktykach cyfrowych naszych pociech. Pewnie każe to też zadać pytania o inne dostępne dane, być może część naszych wyobrażeń na ten temat trzeba wyrzucić do kosza – komentuje Dorota Peretiatkowicz z zespołu Socjolożki.pl.
„KARTY BEZ TABU”
Z tej potrzeby zrodziła się nasza wspólna inicjatywa z TikTokiem i Socjolożki.pl — kampania „Bez Tabu…”
Jej celem jest zachęcenie rodziców i nastolatków do rozmów o emocjach, relacjach i o świecie cyfrowym, który, chcemy tego czy nie, stał się częścią codzienności rodzin.
W ramach akcji przygotowaliśmy coś bardzo praktycznego – „Karty Bez Tabu”,
czyli 50 krótkich kart z pytaniami, komentarzami ekspertów SEXEDPL i wskazówkami, jak zacząć rozmowę w domu.
To proste narzędzie, które można pobrać za darmo z naszej strony, które pozwala rodzicom zadać to najtrudniejsze pytanie:
- „Jak się czujesz?”,
- „Z kim rozmawiasz online?”,
- „Czego się boisz, a co cię cieszy?”
Bo rozmowa nie wymaga wielkiej technologii – wymaga tylko czasu i ciekawości.
WSPÓŁPRACA I WSPÓLNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Ta kampania jest też dowodem na to, że współpraca między organizacjami społecznymi, mediami i platformami cyfrowymi ma sens. TikTok oferuje ponad 50 funkcji bezpieczeństwa, które pomagają rodzicom wspierać, a nie kontrolować swoje dzieci.
– Oferujemy obecnie ponad 50 funkcji bezpieczeństwa, które pomagają młodym ludziom korzystać z TikToka w sposób świadomy i odpowiedzialny. W ramach kampanii z Fundacją SEXEDPL chcemy pomóc rodzinom w budowaniu zaufania i prowadzeniu otwartych rozmów o obecności w sieci, ale też wprost zachęcić do korzystania z narzędzi, które oferujemy. Równowaga między bezpieczeństwem a autonomią jest kluczowa, aby młodzi ludzie mogli swobodnie wyrażać siebie i odkrywać nowe pasje, jednocześnie równoważąc obecność offline i online – mówi Łukasz Gabler, Public Policy and Government Relations Manager CEE w TikToku.
My, jako Fundacja, dodajemy do tego warstwę emocjonalną i edukacyjną. A partnerzy medialni zapewnią, że ta rozmowa dotrze poza bańkę, w tym do małych miejscowości, gdzie często brakuje dostępu do takich tematów.
Partnerami medialnymi tej fazy projektu zostały grupa Eurozet oraz grupa Polska Press. Dzięki ich wsparciu przekaz kampanii pojawi się zarówno w ogólnopolskich, jak i regionalnych mediach – w radiu, prasie, serwisach online i na profilach na TikToku.
– Jako jedna z największych grup medialnych w Polsce, która codziennie dociera do milionów Internautów, czujemy odpowiedzialność za wspieranie inicjatyw budujących świadomość cyfrową i bezpieczeństwo w sieci. Partnerstwo w tej kampanii to dla nas nie tylko współpraca medialna, ale realny wkład w edukację rodziców i młodych ludzi. Wierzymy, że otwarta rozmowa i dostęp do rzetelnych informacji to fundament zaufania w cyfrowym świecie – mówi Marek Twaróg, redaktor naczelny Polska Press Grupy.
Do akcji włączą się także popularni twórcy z TikToka, m.in. Marta Zgutczyńska, Kaja Gołuchowska, Ten Ojciec z TikToka (Patryk Bryliński), BlogerWojciech (Wojciech Przybylski), Natalia Sisik czy Przemysław Staroń.
Badanie „Bez tabu: o czym (nie) rozmawiamy w domach”. CAWI, N=831, Polska, 2025.