Opublikowano: 20 stycznia 2025
Ostatnia aktualizacja: 30 stycznia 2025
Szczepienie przeciw HPV to skuteczny sposób ochrony przed groźnymi chorobami, takimi jak rak szyjki macicy, gardła, odbytu czy kłykciny kończyste. Dla dzieci w wieku 9-14 lat szczepienie jest bezpłatne i można wykonać je w dowolnym POZ. Dla osób dorosłych szczepionka może być refundowana w 50 proc. Wirus HPV jest jedną z najczęstszych infekcji przenoszonych drogą płciową, a szczepionka znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania, szczególnie gdy podana jest przed rozpoczęciem aktywności seksualnej. Jest bezpieczna, dobrze przebadana i chroni przed najbardziej niebezpiecznymi typami wirusa. Szczepienie pomaga również ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa w społeczeństwie.
Z tego artykułu dowiesz się o tym:
Jak zaszczepić dziecko na HPV w punkcie szczepień podstawowej opieki zdrowotnej?
Gdzie można zrealizować szczepienie?
Czy na szczepienie potrzebne jest skierowanie od lekarza?
Jak zapisać dziecko na bezpłatne szczepienie?
Jakie są szczepionki do wyboru?
Czy szczepienie HPV dla dorosłych jest refundowane?
Jak zapisać osobę dorosłą na szczepienie?
Czy przed szczepieniem trzeba zrobić test na HPV?
SZCZEPIENIA DZIECI W POZ
Szczepienia przeciw HPV prowadzone są w punktach szczepień podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), gdzie na co dzień realizowane są szczepienia. Dodatkowo szczepienia dzieci w wieku 9-14 lat w ramach Powszechnego Programu Szczepień prowadzone są w szkołach.
CZY SZCZEPIENIE MOŻNA ZREALIZOWAĆ W DOWOLNYM POZ?
Tak. Bezpłatne szczepienia przeciw HPV mogą być zrealizowane w dowolnym POZ. Każda z dwóch dawek szczepionki może być podana w dowolnym POZ.
CZY POTRZEBNE JEST SKIEROWANIE OD LEKARZA?
Nie. Szczepienie przeciw HPV odbywa się bez skierowania wystawionego przez lekarza. Jeśli twoje dziecko ukończyło 14 lat, potrzebna jest recepta od lekarza. Musi być ona zrealizowana w aptece. Po jej wykupieniu należy wrócić do przychodni w celu zaszczepienia, po uprzedniej kwalifikacji.
JAK MOGĘ ZAPISAĆ DZIECKO NA SZCZEPIENIE?
Od 1 września 2024 r. aby zapisać dziecko, które skończyło 9, a nie skończyło jeszcze 14 lat na bezpłatne szczepienie przeciw HPV w ramach Programu Szczepień Ochronnych (PSO) wystarczy umówić wizytę:
- przez E-REJESTRACJĘ na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP)
- w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) – tutaj znajdziesz listę przychodni,
- przez infolinię + 48 800 100 101.
CZY MOGĘ WYBRAĆ SZCZEPIONKĘ?
Tak. Dla dzieci w wieku 9- 14 lat dostępne są bezpłatnie dwa preparaty: Cervarix i Gardasil9.
1) GARDASIL9 (producent: MSD)
Wskazanie do stosowania szczepionki Gardasil9 to czynne uodparnianie osób w wieku od 9 lat przeciw następującym chorobom wywoływanym przez zawarte w szczepionce typy wirusa HPV:
- zmiany przednowotworowe szyjki macicy, sromu, pochwy i odbytnicy
- rak szyjki macicy, sromu, pochwy i odbytu
- brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste)
Gardasil 9 zapewnia ochronę przed w/w chorobami wywoływanymi przez dziewięć typów HPV: HPV6, HPV11, HPV16, HPV18, HPV31, HPV33, HPV45, HPV52, HPV58. Dlatego nazywa się tę szczepionkę 9-walentną.
2) CERVARIX (producent: GlaxoSmithKline/GSK)
Wskazanie do stosowania szczepionki Cervarix to czynne uodparnianie osób w wieku od 9 lat przeciw następującym chorobom wywoływanym przez zawarte w szczepionce typy wirusa HPV:
- zmiany przednowotworowe szyjki macicy, sromu, pochwy i odbytu
- rak szyjki macicy i odbytu.
Cervarix zapewnia ochronę przed w/w chorobami wywoływanymi przez dwa typy HPV: HPV16, HPV18. Dlatego nazywa się tę szczepionkę 2-walentną.
W przypadku dzieci, które mają więcej niż 14 lat, ale nie ukończyły 18. roku życia bezpłatnie dostępny jest preparat Cervarix. Szczepionka Gardasil9 jest odpłatna.
ILE DAWEK SZCZEPIONKI TRZEBA PRZYJĄĆ?
Dzieciom w wieku 9-14 lat podawane są 2 dawki szczepionki, z zachowaniem odstępu od 6 do 12 miesięcy między dawkami. Po ukończeniu 14. roku życia szczepienie jest w schemacie 3- dawkowym. Drugą dawkę należy podać co najmniej miesiąc po pierwszej dawce, a trzecią dawkę należy podać co najmniej 3 miesiące po drugiej dawce. Wszystkie trzy dawki powinny być podane w ciągu 1 roku.
CZY SZCZEPIENIE HPV DLA DOROSŁYCH JEST REFUNDOWANE?
Osoba dorosła może otrzymać preparat Ceravrix w ramach 50-procentowej refundacji (potrzebna jest recepta od lekarza). Opłata wynosi 138,18 PLN za jedną dawkę.
Szczepionka Gardasil9 jest pełnopłatna, cena może różnić się w zależności od apteki i wynosić ok. 400-500 PLN za jedną dawkę.
JAK ZAPISAĆ OSOBĘ DOROSŁĄ NA SZCZEPIENIE?
Zaszczepić możesz się w dowolnej placówce POZ, która realizuje szczepienia na HPV.
Umów się na wizytę do ginekologa lub lekarza pierwszego kontaktu, prywatnie lub w ramach NFZ (warunkiem jest ogólny dobry stan zdrowia, czyli np. brak infekcji, dobre samopoczucie).
Jeśli w danej placówce dostępne są szczepionki, możesz zaszczepić się bezpośrednio po kwalifikacji.
Jeśli w danej placówce nie ma dostępnych szczepionek, poproś lekarza o receptę.
Zrealizuj receptę w aptece i umów się z lekarzem lub pielęgniarką na podanie szczepionki.
CZY PRZED SZCZEPIENIEM MUSZĘ WYKONAĆ TEST NA HPV?
Przed szczepieniem nie musisz robić testu na HPV. Jeśli jesteś już nosicielką_lem któregoś z typów HPV, szczepienie po prostu nie uodporni Cię na niego. Za to nadal może dać Ci ochronę przed pozostałymi szczepami.
CO TO JEST WIRUS HPV?
Wirus brodawczaka ludzkiego to patogen, z którym zetknie się w ciągu życia ok. 80 proc. osób. HPV jest przenoszony najczęściej drogą płciową i odpowiada za prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy oraz od 50% do 90% nowotworów odbytu, penisa, jamy ustnej, nosa, krtani, pęcherza moczowego, sromu, pochwy. Może powodować także brodawki narządów płciowych.