3 min read
Opublikowano: 2 kwietnia 2024
Ostatnia aktualizacja: 16 grudnia 2024
Zastrzyk antykoncepcyjny to metoda antykoncepcji hormonalnej jednoskładnikowej, która polega na domięśniowym wstrzyknięciu syntetycznej pochodnej progesteronu. Zastrzyk antykoncepcyjny zapewnia ochronę przed ciążą przez trzy miesiące.
Z tego artykułu dowiesz się o tym:
Jak działa zastrzyk antykoncepcyjny?
Od kiedy zastrzyk antykoncepcyjny chroni przed ciążą?
Jak długo działa zastrzyk antykoncepcyjny?
Dla kogo polecany jest zastrzyk antykoncepcyjny?
Czy po zastrzyku antykoncepcyjnym pojawia się okres?
Jak szybko można zajść w ciążę po odstawieniu zastrzyków?
Kto nie powinien stosować zastrzyku antykoncepcyjnego?
Jakie są możliwe skutki uboczne zastrzyku antykoncepcyjnego?
Czy zastrzyk antykoncepcyjny wpływa na gęstość kości?
Ile kosztuje zastrzyk antykoncepcyjny?
ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY – JAK DZIAŁA I DLACZEGO WARTO GO ROZWAŻYĆ?
Jest to tzw. metoda hormonalna jednoskładnikowa, dlatego działanie zastrzyku można porównać np. do pigułki jednoskładnikowej czy implantu antykoncepcyjnego. Dzięki zawartości syntetycznej pochodnej progesteronu zastrzyk hamuje owulację, sprawia, że śluzówka macicy staje się cieńsza, a przy tym mniej przyjazna dla ewentualnego zagnieżdżenia się zarodka. Wpływa także na zagęszczenie śluzu szyjkowego, co utrudnia przemieszczanie się plemników1.
OD KIEDY ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY ZACZYNA CHRONIĆ PRZED CIĄŻĄ?
Działanie antykoncepcyjne widoczne jest zaraz po podaniu zastrzyku, jeśli podano go do piątego dnia cyklu menstruacyjnego. W innym przypadku należy poczekać od 7 do 10 dni na jego działanie lub uprawiając seks w tym czasie, zabezpieczyć się prezerwatywą.
TERMINY I TRWAŁOŚĆ: KIEDY PODAĆ ZASTRZYK I JAK DŁUGO DZIAŁA?
Jeśli kobieta nie stosowała wcześniej żadnej metody antykoncepcji hormonalnej, zastrzyk podaje się domięśniowo (w ramię albo w pośladek) w pierwszych pięciu dniach cyklu miesiączkowego (czyli w trakcie miesiączki). Jeżeli kobieta stosowała wcześniej antykoncepcję hormonalną, to zastrzyk należy podać w ciągu siedmiu dni od zakończenia stosowania tej metody.
SKUTECZNOŚĆ ZASTRZYKU ANTYKONCEPCYJNEGO – CZY NAPRAWDĘ JEST NIEZAWODNY?
Wskaźnik Pearla dla tej metody antykoncepcji wynosi 0,3. Oznacza to liczbę ciąż przypadających na 100 badanych kobiet, stosujących daną metodę w przeciągu jednego roku. Pokazuje to, że zastrzyk jest bardzo skuteczną metodą zapobiegania ciąży.
KOMU JEST POLECANY ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Przede wszystkim kobietom, które zapominają o regularnym przyjmowaniu tabletek antykoncepcyjnych, albo tych, które nie mogą z przyczyn zdrowotnych ich przyjmować. Przyjęcie zastrzyku jest możliwe wyłącznie po konsultacji lekarskiej.
Zastrzyk antykoncepcyjny polecany jest kobietom po porodzie, które chcą zabezpieczyć się przed kolejną ciążą. Dzięki temu, że zawiera tylko jeden hormon (progesteron), może być stosowany przez kobiety karmiące piersią.
- Kobietom, które zapominają o regularnym stosowaniu innej antykoncepcji np. tabletek
- Kobietom po porodzie
- Kobietom karmiącym piersią
- Kobietom, które przez najbliższy czas nie planują zajść w ciążę (do 10 miesięcy karencji).
CO SIĘ DZIEJE Z OKRESEM PODCZAS STOSOWANIA ZASTRZYKU ANTYKONCEPCYJNEGO?
Korzystając z zastrzyków antykoncepcyjnych, może zauważyć, że Twoje miesiączki są krótsze, rzadsze, a także mniej bolesne. Często zdarza się, że okres staje się nieregularny lub całkowicie ustaje w trakcie stosowania zastrzyków.
Przeczytaj też Czy antykoncepcja hormonalna powoduje tycie?
JAK SZYBKO ZAJDĘ W CIĄŻĘ PO ODSTAWIENIU ZASTRZYKÓW?
Po podaniu zastrzyku nie można odwrócić jego działania przez trzy miesiące, a powrót do płodności jest zazwyczaj dłuższy niż po innych środkach hormonalnych. W niektórych wypadkach może wynosić nawet 10 miesięcy. Niektóre osoby zajdą w ciążę znacznie wcześniej, ale u innych powrót do pełnej płodności może zająć nieco dłużej. Dlatego jest to metoda polecana osobom, które przez dłuższy czas nie planują ciąży.
Dowiedz się również jak działa plaster antykoncepcyjny
KTO NIE POWINIEN STOSOWAĆ ZASTRZYKU ANTYKONCEPCYJNEGO?
Możemy podzielić przeciwwskazania do stosowania zastrzyku antykoncepcyjnego na bezwzględne, czyli te, które całkowicie wykluczają tę metodę antykoncepcji oraz przeciwwskazania względne, inaczej czynniki ryzyka, które zwiększają ryzyko powikłań2.
Przeciwwskazania bezwzględne:
- niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych
- zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, zapalenia żył, także w przeszłości
- nowotwory, zwłaszcza piersi i układu rozrodczego
- niewydolność wątroby
- ciąża
- uczulenie na składniki zastrzyku.
Przeciwwskazania względne:
- choroby serca i nerek
- depresja, także w przeszłości
- cukrzyca (zastrzyk antykoncepcyjny może zmniejszać tolerancję węglowodanów)
- choroby neurologiczne, np. padaczka, migrena
- długie, obfite miesiączki
- czynniki ryzyka osteoporozy (palenie papierosów, zaburzenia odżywiania, nadużywanie alkoholu).
MOŻLIWE SKUTKI UBOCZNE. CZEGO MOŻESZ SIĘ SPODZIEWAĆ?
Jak każda hormonalna metoda zapobiegania ciąży, zastrzyk antykoncepcyjny może powodować niepożądane działania. Większość skutków ubocznych ustępuje zazwyczaj po kilku miesiącach, gdy organizm przyzwyczai się hormonu. Twój organizm może doświadczyć któregoś z najpopularniejszych objawów. Jeżeli któryś z symptomów Cię niepokoi, nasila się lub jest szczególnie uciążliwy, skonsultuj się z ginekologiem_żką.
Możliwe skutki uboczne3 to:
- Rozdrażnienie
- Depresja i obniżony nastrój
- Mniejsze libido
- Bóle i zawroty głowy
- Trądzik, wysypka
- Żylaki
- Tkliwość piersi.
ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY A UTRATA GĘSTOŚCI KOŚCI
U niektórych osób stosowanie tej metody antykoncepcji może prowadzić do zmniejszenia gęstości kości. Do takich sytuacji może dochodzić przy dłuższym stosowaniu tej metody. Lekarz_rka może zalecić suplementację wapnia lub wprowadzenie zmian w diecie, które pomogą chronić kości.
ILE KOSZTUJE ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Zastrzyk antykoncepcyjny jest dostępny wyłącznie na receptę. W Polsce dostępny jest jeden rodzaj: Depo-Provera. Środek nie jest refundowany, a jego cena może się wahać w zależności od apteki. Średnio kosztuje około 40-50 zł.
Przypisy:
