Zastrzyk antykoncepcyjny to metoda antykoncepcji hormonalnej jednoskładnikowej, która polega na domięśniowym wstrzyknięciu syntetycznej pochodnej progesteronu. Zastrzyk antykoncepcyjny zapewnia ochronę przed ciążą przez trzy miesiące.
JAK DZIAŁA ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Jest to tzw. metoda hormonalna jednoskładnikowa, dlatego działanie zastrzyku można porównać np. do pigułki jednoskładnikowej czy implantu antykoncepcyjnego. Dzięki zawartości syntetycznej pochodnej progesteronu zastrzyk hamuje owulację, sprawia, że śluzówka macicy staje się cieńsza, a przy tym mniej przyjazna dla ewentualnego zagnieżdżenia się zarodka. Wpływa także na zagęszczenie śluzu szyjkowego, co utrudnia przemieszczanie się plemników.
JAK SZYBKO DZIAŁA ZASTRZYK?
Działanie antykoncepcyjne widoczne jest zaraz po podaniu zastrzyku, jeśli podano go do piątego dnia cyklu menstruacyjnego. W innym przypadku należy poczekać od 7 do 10 dni na jego działanie lub uprawiając seks w tym czasie, zabezpieczyć się prezerwatywą.
KIEDY PODAJE SIĘ I JAK DŁUGO DZIAŁA ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Jeśli kobieta nie stosowała wcześniej żadnej metody antykoncepcji hormonalnej, zastrzyk podaje się domięśniowo (w ramię albo w pośladek) w pierwszych pięciu dniach cyklu miesiączkowego (czyli w trakcie miesiączki). Jeżeli kobieta stosowała wcześniej antykoncepcję hormonalną, to zastrzyk należy podać w ciągu siedmiu dni od zakończenia stosowania tej metody.
JAK SKUTECZNY JEST ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Wskaźnik Pearla dla tej metody antykoncepcji wynosi 0,3. Oznacza to, że liczbę ciąż przypadających na 100 badanych kobiet, stosujących daną metodę w przeciągu jednego roku. Pokazuje to, że zastrzyk jest bardzo skuteczną metodą zapobiegania ciąży.
KOMU JEST POLECANY ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Przede wszystkim kobietom, które zapominają o regularnym przyjmowaniu tabletek antykoncepcyjnych, albo tych, które nie mogą z przyczyn zdrowotnych ich przyjmować. Przyjęcie zastrzyku jest możliwe wyłącznie po konsultacji lekarskiej.
Zastrzyk antykoncepcyjny polecany jest kobietom po porodzie, które chcą zabezpieczyć się przed kolejną ciążą. Dzięki temu, że zawiera tylko jeden hormon (progesteron), może być stosowany przez kobiety karmiące piersią.
CZY STOSUJĄC TĘ METODĘ ANTYKONCEPCJI, BĘDĘ MIEĆ OKRES?
Korzystając z zastrzyków antykoncepcyjnych, może zauważyć, że Twoje miesiączki są krótsze, rzadsze, a także mniej bolesne. Często zdarza się, że okres staje się nieregularny lub całkowicie ustaje w trakcie stosowania zastrzyków.
JAK SZYBKO ZAJDĘ W CIĄŻĘ PO ODSTAWIENIU ZASTRZYKÓW?
Po podaniu zastrzyku nie można odwrócić jego działania przez trzy miesiące, a powrót do płodności jest zazwyczaj dłuższy niż po innych środkach hormonalnych. W niektórych wypadkach może wynosić nawet 10 miesięcy. Niektóre osoby zajdą w ciążę znacznie wcześniej, ale u innych powrót do pełnej płodności może zająć nieco dłużej. Dlatego jest to metoda polecana osobom, które przez dłuższy czas nie planują ciąży.
JAKIE SĄ PRZECIWWSKAZANIA?
Możemy podzielić przeciwwskazania do stosowania zastrzyku antykoncepcyjnego na bezwzględne, czyli te, które całkowicie wykluczają tę metodę antykoncepcji oraz przeciwwskazania względne, inaczej czynniki ryzyka, które zwiększają ryzyko powikłań.
Przeciwwskazania bezwzględne:
niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych
zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, zapalenia żył, także w przeszłości
nowotwory, zwłaszcza piersi i układu rozrodczego
niewydolność wątroby
ciąża
uczulenie na składniki zastrzyku.
Przeciwwskazania względne:
choroby serca i nerek
depresja, także w przeszłości
cukrzyca (zastrzyk antykoncepcyjny może zmniejszać tolerancję węglowodanów)
choroby neurologiczne, np. padaczka, migrena
długie, obfite miesiączki
czynniki ryzyka osteoporozy (palenie papierosów, zaburzenia odżywiania, nadużywanie alkoholu).
SKUTKI UBOCZNE, KTÓRE MOGĄ SIĘ POJAWIĆ
Jak każda hormonalna metoda zapobiegania ciąży, zastrzyk antykoncepcyjny może powodować niepożądane działania. Większość skutków ubocznych ustępuje zazwyczaj po kilku miesiącach, gdy organizm przyzwyczai się hormonu. Twój organizm może doświadczyć któregoś z najpopularniejszych objawów. Jeżeli któryś z symptomów Cię niepokoi, nasila się lub jest szczególnie uciążliwy, skonsultuj się z ginekologiem_żką.
Możliwe skutki uboczne to:
Rozdrażnienie
Depresja i obniżony nastrój
Mniejsze libido
Bóle i zawroty głowy
Trądzik, wysypka
Żylaki
Tkliwość piersi.
ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY A UTRATA GĘSTOŚCI KOŚCI
U niektórych osób stosowanie tej metody antykoncepcji może prowadzić do zmniejszenia gęstości kości. Do takich sytuacji może dochodzić przy dłuższym stosowaniu tej metody. Lekarz_rka może zalecić suplementację wapnia lub wprowadzenie zmian w diecie, które pomogą chronić kości.
ILE KOSZTUJE ZASTRZYK ANTYKONCEPCYJNY?
Zastrzyk antykoncepcyjny jest dostępny wyłącznie na receptę. W Polsce dostępny jest jeden rodzaj: Depo-Provera. Środek nie jest refundowany, a jego cena może się wahać w zależności od apteki. Średnio kosztuje około 40-50 zł.
Źródła:
www.medicalnewstoday.com
www.who.int