Opublikowano: 30 czerwca 2023
Ostatnia aktualizacja: 27 września 2024
Prawidłowa wydzielina z pochwy ma postać mlecznego lub bezbarwnego śluzu (w zależności od fazy cyklu) o lekko kwaśnym zapachu. Czym innym są upławy. Tym terminem określa się nadmierną wydzielinę z pochwy o nieprawidłowej konsystencji i nieprzyjemnym zapachu, która może świadczyć o infekcji.
ZDROWA CZY NIEZDROWA?
W przeciwieństwie do prawidłowej wydzieliny upławy mają żółtawą, zielonkawą lub brunatną barwę. Są zazwyczaj wywołane zakażeniem bakteryjnym pochwy, które zaburza równowagę między bakteriami zdrowego środowiska pochwy, a bakteriami chorobotwórczymi. Tę równowagę najczęściej zakłóca nasza obniżona odporność (zwłaszcza przy leczeniu antybiotykami). Kontakt z bakteriami w publicznych toaletach, basenach itp. Nieprawidłowe używanie tamponów (trzymanie tego samego tamponu powyżej 3 godzin) lub gadżetów erotycznych (niedostateczna dezynfekcja). Także kontakty seksualne z różnymi partnerami lub partnerkami.
BAKTERIE
Zakażenie bakteryjne objawia się zwykle żółtawym lub zielonkawym kolorem i nieprzyjemnym, „rybim” zapachem. Może je spowodować rzęsistek pochwowy przekazywany podczas stosunku seksualnego. Nawet podczas używania tych samych ręczników, gąbek, bielizny oraz publicznych ubikacji. U większości mężczyzn nie daje wyraźnych objawów, więc do zakażenia może dojść nieświadomie. Drugą częstą infekcją bakteryjną, jest chlamydioza wywołująca śluzowo-ropne upławy, ból w podbrzuszu, pieczenie w trakcie oddawania moczu oraz świąd.
GRZYBY
Poza zakażeniami bakteryjnymi upławy połączone ze świądem (swędzeniem) wulwy (zewnętrznych narządów płciowych) mogą być spowodowane zakażeniem grzybiczym tzw. kandydozą. Grzybicę powodują drożdżaki. Do zakażenia dochodzi podobną drogą, czyli poprzez używanie tych samych ręczników, publicznych toalet i w wyniku stosunku seksualnego. Ale może być to również skutek noszenia nieodpowiedniej bielizny ze sztucznych tworzyw, które sprzyjają nadmiernemu poceniu się i namnażaniu drożdżaków. Upławy są wtedy gęste, o kremowym zabarwieniu. Towarzyszy im wspomniany świąd, zaczerwienienie warg sromowych, pieczenie i ból podczas stosunku. Tego typu zakażenia występują u 70% kobiet!
ALERGENY
Upławy może powodować kontakt z alergenem np. proszkiem do prania, płynem do płukania. Także kosmetyki, lateks w prezerwatywie lub barwników podpaskach. W takim przypadku upławom będzie towarzyszyć zaczerwienienie wulwy i świąd.
NIE LEKCEWAŻ – KONSULTUJ
Upławy wymagają konsultacji ginekologicznej i leczenia. Infekcje, których są objawem, mogą prowadzić do uszkodzenia jajowodów i jajników – narządów odpowiedzialnych za płodność. Lekarz_ka w takiej sytuacji powinien_na wykonać wymaz, który jest oceną flory bakteryjnej pochwy. Pobranie wymazu umożliwia zdiagnozowanie przyczyn stanu zapalnego i dobranie odpowiedniego leczenia. W prawidłowym wymazie będą się znajdować przede wszystkim pałeczki kwasu mlekowego. W przypadku infekcji równowaga będzie zachwiana i będą dominować leukocyty, drożdżaki i bakterie chorobotwórcze.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO WYMAZU?
Dwa dni przed badaniem nie należy współżyć, ani używać mydła i innych środków higienicznych podczas mycia okolic intymnych. Aby wynik badania był prawidłowy, osoba badana nie może mieć w jego czasie miesiączki i powinna powstrzymać się od oddawania moczu przez 2-3 godziny przed badaniem.
Samo badanie polega na pobraniu wymazu z cewki moczowej. Jest krótkie, bezbolesne i w pełni bezpieczne. Wymaz pobiera lekarz_ka w trakcie typowego badania ginekologicznego wacikiem na patyczku (tzw. wymazówką), który potem umieszcza się w probówce. I ta właśnie probówka trafia do laboratorium.
Materiał pobiera się z tylnego sklepienia pochwy, czasem z okolic cewki moczowej. Na podstawie wymazu określa się pH pochwy (czy odczyn jest kwaśny), a w przypadku upławów zleca się wykonanie tzw. posiewu pochwy na podstawie wymazu.
Polega to na tym, że diagnosta_ka w laboratorium „wysiewa” pobrany materiał na specjalnym podłożu i obserwuje jakie drobnoustroje się z niego rozwiną. Najczęściej posiew wykonuje się łącznie z antybiogramem, co pozwala określić jakie leki zadziałają na określone bakterie, co znacznie ułatwia proces leczenia.
LECZENIE
Leczenie infekcji intymnych, które objawiają się upławami, nie jest skomplikowane – polega na stosowaniu środków przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybicznych w postaci kremów, globulek lub tabletek. Wniosek jest jeden – nie należy lekceważyć upławów i podejść do sprawy aktywnie, a więc odwiedzić ginekologa_żkę, zrobić wymaz i się wyleczyć!
Alicja Długołęcka – pedagożka, edukatorka seksualna. Wykłada na Wydziale Rehabilitacji w Warszawie, gdzie prowadzi zajęcia z psychosomatyki i rehabilitacji seksualnej, a także na Podyplomowych Studiach Wychowania Seksualnego na UW. Wspiera ekspercko SEXEDPL, m.in. udzielała odpowiedzi do książki “#sexedpl. Rozmowy Anji Rubik o dojrzewaniu, miłości i seksie”.