PORONIENIE

Poronienie to samoistna utrata ciąży przed upływem 22. tygodnia ciąży. Wbrew pozorom – poronienia wydarzają się częściej, niż może się wydawać. Szacuje się, że ok. 15-25% wszystkich ciąż kończy się poronieniem, a większość z nich odbywa się w I trymestrze, do ok. 8 tygodnia ciąży. Poronienie to temat trudny, pomijany i przemilczany.

Poronienie jest wydarzeniem, które może wiązać się z różnymi emocjami – zarówno osoby roniącej, jak i wszystkich osób, które towarzyszą jej w tym procesie. Przekrój emocji, które mogą się pojawić, jest ogromny. Dla niektórych będzie to przeżycie trudne i obciążające psychicznie, innym przyniesie ulgę. Bez względu na to, po której stronie skali tych przeżyć i emocji znajduje się dana osoba, jej uczucia powinny zostać zauważone i uznane.

CZYM JEST PORONIENIE

est to samoistna utrata ciąży przed upływem 22. tygodnia ciąży. Już od 23. tygodnia ciąży mówi się o porodzie przedwczesnym.
Najczęstszymi objawami zbliżającego się poronienia są silne bóle brzucha i/lub odcinka krzyżowego kręgosłupa oraz krwawienie z dróg rodnych (brązowe lub żywoczerwone). Całemu procesowi może towarzyszyć uczucie niepokoju. Niektóre osoby doświadczają nagłego ustąpienia wszelkich dolegliwości ciążowych, takich jak: mdłości, czy wymioty.

SKĄD SIĘ BIERZE PORONIENIE?

Kiedy dotyka nas doświadczenie poronienia, najczęściej pojawia się w głowie zasadnicze pytanie – “dlaczego?”.
Przyczyn poronień jest naprawdę wiele — mogą to być czynniki genetyczne, hormonalne, środowiskowe, czy anatomiczne.

Najczęściej do poronień dochodzi na skutek wad genetycznych i chromosomalnych. Ok. 60% przypadków poronień wynika z wad chromosomalnych, kiedy zdrowa komórka jajowa łączy się ze zdrowym plemnikiem, ale na etapie podziałów komórkowych zachodzą błędy, które uniemożliwiają zarodkowi zdrowy i właściwy rozwój.

Do poronień może dochodzić w wyniku:

• zaburzeń trofoblastu,
• wad anatomicznych macicy,
• zaburzeń krzepnięcia (np. w przypadku trombofilii),
• infekcji (takich jak: grzybica pochwy, kiła, chlamydioza, toksoplazmoza)

Są również czynniki, które mogą wpływać na występowanie poronień, i na które ma się realny wpływ. Są to:

• picie alkoholu,
• palenie papierosów/papierosów elektronicznych,
• kontakt z promieniowaniem jonizującym,
• używanie środków psychoaktywnych,
• nadużywanie leków lub przyjmowanie leków niedozwolonych w ciąży,
• kontakt z silnymi toksynami, np. w miejscu pracy.

To jest ważne! Wszelkie czynniki ryzyka mają znaczenie dopiero po terminie spodziewanej miesiączki, czyli około 14 dni od zapłodnienia. To oznacza, że czynniki zewnętrzne nie powinny zaszkodzić zarodkowi w pierwszych 14 dniach jego rozwoju. A jeśli czynnik zewnętrzny zaszkodził zarodkowi, to jednocześnie nie pozwolił mu się rozwinąć. Zatem w przypadku takiej osoby, najprawdopodobniej pojawi się miesiączka w spodziewanym terminie, a kobieta (osoba z macicą) nawet nie dowie się, że mogła być w ciąży.

CO SIĘ TRACI W CZASIE PORONIENIA

1. Możesz stracić ciążę.

2. Możesz stracić dziecko.

3. Możesz stracić zarodek.

Swoją stratę możesz nazywać, jak chcesz i jak tylko czujesz. Nikt nie ma prawa mówić Ci, co straciłaś_eś w czasie poronienia.

CZEGO NIE MÓWIĆ OSOBIE RONIĄCEJ

Postaraj się nie używać zdań takich, jak:

„Nie martw się, będziesz miała kolejne dziecko”

„Lepiej teraz, niż później”

„Zaraz zajdziesz w kolejną ciążę!”

„Dobrze, że masz w domu starsze dzieci”

„Na szczęście stało się to na początku ciąży”

Takie komunikaty mogą okazać się bardzo krzywdzące dla osób doświadczających straty.

Kiedy znajdujesz się w sytuacji, w której ktoś bliski cierpi i doznaje głębokiego smutku, naturalnym odruchem jest pocieszanie i pragnienie zabrania bliskiej osobie całego ciężaru i smutku. W przypadku poronienia ważne jest jednak towarzyszenie osobie, która roni/roniła, bez zbędnych słów pocieszenia.

Jak zatem okazać wsparcie i możliwie towarzyszyć możliwie, jak najczulej – z empatią i troską?
Osoby roniące mogą reagować na różne sposoby – mogą doświadczać bardzo silnych emocji, ale mogą też nie okazywać ich wcale. Mogą doświadczać złości, smutku, żalu, lęku, ulgi. Każda z emocji może wystąpić. Jako osoba wspierająca – nie bagatelizuj żadnej z nich! Warto dać osobie doświadczającej poronienia szansę na odczuwanie całego wachlarza tych emocji.
Nie musisz czuć tego, co osoba doświadczająca straty. Ale nie musisz się za to obwiniać.

Możesz nie rozumieć tego, co przeżywa drugi człowiek, ale możesz dać mu/jej przestrzeń na to, żeby mogła czuć to, co akurat czuje. Nawet jeśli te emocje są dla Ciebie trudne, niezrozumiałe lub niewygodne.

Możesz czuć bezradność i nie potrafić odnaleźć się w sytuacji towarzyszenia innej osobie w stracie. Najbardziej wspierające dla osoby doświadczającej poronienia może okazać się zaakceptowanie i danie miejsca na różne emocje, która pojawiają się podczas lub po poronieniu.

Pamiętaj, że nie musisz POCIESZAĆ. Pocieszanie innych osób jest naturalną reakcją na dyskomfort, jaki można odczuwać podczas przebywania w towarzystwie osób cierpiących, smutnych, czy przeżywających trudne emocje. Niestety pocieszanie bardzo często wiąże się z umniejszaniem emocji osoby doświadczającej straty. Często lepszym rozwiązaniem nie jest mówienie, tylko słuchanie.

Nie ma nic złego w poczuciu bezradności. Kiedy chcesz być dobrą osobą wpierającą, nie musisz przychodzić z gotowymi rozwiązaniami. Możesz jednak zapytać, czy osoba, która doświadcza lub doświadczyła poronienia, czegoś potrzebuje. Okazuj małe gesty, które mogą okazać się ważne dla osoby roniącej. Te małe gesty powinny dawać poczucie bezpieczeństwa. Może są słowa lub gesty, które chętnie usłyszałbyś od bliskiej Ci osoby, kiedy sam cierpisz? Co Tobie przynosi ulgę?

DLACZEGO KOBIETY MILCZĄ?

Wiele kobiet po poronieniu lub straty okołoporodowej doświadcza głębokiej samotności. 
Często słyszą, że to “jeszcze nie było dziecko”, że “nie ma o czym płakać”, albo poradę, by jak najszybciej “spróbować jeszcze raz”. 
Czego brakuje? Pozwolenia na przeżywanie żałoby. Kiedy osoba po stracie nie otrzymuje od swojego otoczenia akceptacji i wsparcia — od personelu medycznego, rodziny i przyjaciół — doświadcza żałoby nieuznanej (ang. disenfranchised grief). W takiej sytuacji jej ból nie zostaje ukojony, tylko powielany. Na ból straty nakłada się kolejna warstwa — bólu bycia niezrozumianą, może nawet krytykowaną lub wyśmiewaną.

Kobiety po takim doświadczeniu często szukają przyczyny w sobie i żyją z ogromnym poczuciem winy. Ważne zdanie, które kobieta po poronieniu potrzebuje usłyszeć od personelu medycznego, brzmi: To nie jest Twoja wina. 

A najważniejsze może jest to: Wiele kobiet od samego początku ciąży czuję więź ze swoim dzieckiem. Czasami to dziecko już ma imię. Stworzyła się relacja. A śmierć nie jest końcem tej relacji. 

Dzieci utracone mają duże znaczeniu w życiu wielu kobiet. Są częścią ich biografii, ich historii życia. Mają miejsce w ich sercu — na zawsze.  Matka instynktownie chroni swoje dziecko. Matka w żałobie instynktownie chroni pamięć o swoim dziecku. I ma do tego prawo.

Niestety wielu osób tak boi się tematu śmierci — a szczególnie śmierci dziecka — że doradzają kobietom po poronieniu, że trzeba jak najszybciej o tym zapomnieć i “pójść dalej”.
Jeśli znasz kobietę, która doświadczyła poronienia — proszę, nie rób tego. Jeśli chcesz jej naprawdę pomóc, wytrzymaj swoje poczucie bezradności. 
I wysłuchaj jej historii.

UPRAWIENIA, KTÓRE CI PRZYSŁUGUJĄ W PRZYPADKU PORONIENIA

1. Skrócony urlop macierzyński

• Przysługuje Ci w wymiarze 8 tygodni.
• Karta martwego urodzenia konieczna do uprawnienia.
• Po uzyskaniu karty martwego urodzenia, należy uzyskać akt urodzenia w USC. Na etapie wczesnej
  ciąży, konieczne będzie wykonanie badań genetycznych, określających płeć.

2. Prawo do pochówku

• Jest to uprawnienie, a nie obowiązek.
• Karta martwego urodzenia nie jest konieczna (wystarczająca jest karta zgonu).
• Z dokumentami należy udać się do zarządcy cmentarza. Można dokonać pochówku również w grobie zbiorowym.

3. Zasiłek pogrzebowy

• Karta martwego urodzenia konieczna do uprawnienia.
• Po uzyskaniu karty martwego urodzenia, należy uzyskać akt urodzenia w USC.
• Procedury można zlecić domowi pogrzebowemu lub załatwić osobiście.
• W ZUS należy złożyć formularz Z-12.

OSOBA PARTNERSKA A PORONIENIE

1. Jeśli jesteś osobą partnerską/partnerem/mężem/żoną osoby, która właśnie roni albo niedawno poroniła – pamiętaj, że masz prawo czuć wszystko to, co czujesz.
2. Mogą miotać Tobą skrajne emocje. Możesz przeżywać to samo, co przeżywa osoba roniąca, ale możesz też czuć kompletnie inne emocje. Pozwól sobie na każdą z nich.
3. Nie musisz szukać odpowiednich słów, aby wesprzeć osobę, która jest dla Ciebie najbliższa i właśnie doświadcza straty. Możesz czuć bezsilność, bezradność, bezsens.
4. Nie musisz wstydzić się smutku i szukać w sobie pokładów siły. Poronienie może być wydarzeniem trudnym i wymagającym pomocy osób zajmujących się zdrowiem psychicznym. Nie bój się i nie wstydź się poprosić o pomoc.
5. Ty też straciłeś_aś dziecko.
6. Nie obwiniaj się, że mogłeś_aś zrobić coś inaczej, czy lepiej. Poronienie nie jest Twoją winą.
7. Jeśli nie czujesz silnych emocji – nie obwiniaj się za to. Jeśli do poronienia doszło na przykład na początkowym etapie ciąży, mogłeś_aś nie czuć jeszcze emocjonalnego związku z człowiekiem, który rozwijał się w brzuchu Twojej osoby partnerskiej. Taki scenariusz również może mieć miejsce i też jest normalny!
8. Możesz głośno wyrażać to, co myślisz i czujesz.
9. Na fizycznym poziomie strata ciąży jest dla Ciebie czymś zupełnie innym, niż dla osoby, która jej doświadcza i która osobiście przez nią przechodzi. Jednak na poziomie psychicznym – może być dla Ciebie równie trudna lub trudniejsza. Masz do tego pełne prawo.