3 min read
Przemoc w związku partnerskim często wyrażana jest poprzez zazdrość, naruszanie prywatności, kontrolę, poniżanie, ignorowanie, zastraszanie, izolację, szantaż i manipulację. Oznakami manipulacji emocjonalnej mogą być między innymi pasywna agresja i gaslighting. To często jedne z najtrudniejszych do dostrzeżenia form przemocy niefizycznej, których doświadczanie bądź stosowanie może mieć poważne konsekwencje.
Przemoc psychiczna może wyrządzić równie wielką krzywdę, jak przemoc fizyczna. Badanie socjolożek Katarzyny Krzywickiej-Zdunek i Doroty Peretiatkowicz, które zostało przygotowane specjalnie dla nas i marki YSL Beauty w ramach projektu „Miłość to nie przemoc” wykazało, że zdaniem 70% respondentów zachowania przemocowe mogą doprowadzić do depresji. Ponad połowa uważa, że skutkami tego typu zachowań mogą być: spadek samooceny, smutek, pogorszenie relacji oraz lęk.
MANIPULACJA W ZWIĄZKU
Niestety, przemoc emocjonalna nie jest rzadkością. W Polsce doświadczyła jej co trzecia osoba w związku. W przeciwieństwie do przemocy fizycznej, która jest oczywista i zauważalna także przez osoby postronne, symptomy zachowań przemocy psychicznej w relacjach intymnych są często niewidoczne gołym okiem i bardziej „wyrafinowane”. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z oznak manipulacji emocjonalnej i wiedzieć, czy w relacji dzieje się coś niepokojącego. Oto pięć oznak przemocy niefizycznej, na które należy koniecznie zwrócić uwagę.
GASLIGHTING
Choć o gaslightingu mówi się coraz częściej, nie wszyscy wiedzą, co dokładnie kryje się za tym słowem. Gaslighting to taktyka manipulacji, która może sprawić, że zaczniesz kwestionować otaczającą Cię rzeczywistość, przestaniesz wierzyć we własny osąd oraz zdrowy rozsądek. Jak gaslighting może wyglądać w praktyce? Dochodzi do niego na przykład wtedy, gdy Twoja osoba partnerska powie lub zrobi coś, aby celowo Cię skrzywdzić, ale gdy będziesz chciał_a o tym porozmawiać, usłyszysz, że „nic takiego nie mówiłam”, „coś Ci się wydaje” albo „zwiariowałaś”. Odpowiedzi te mają na celu nie tylko zaprzeczyć faktom, ale także skłonić Cię do zastanowienia się, czy taka sytuacja rzeczywiście miała miejsce.
POCZUCIE WINY
Osoby stosujące manipulację emocjonalną, wykorzystują Twoje poczucie winy do osiągnięcia swojego celu. Mogą na przykład stale przypominać Ci o Twoich złych uczynkach z przeszłości albo o miłych rzeczach, które dla Ciebie zrobiły, aby dzięki temu wzbudzić w Tobie takie emocje. Czasem osoba partnerska może nieświadomie wywołać w Tobie poczucie winy, ale wyrafinowany manipulator_ka będzie to robić celowo, aby wykorzystać je na swoją korzyść.
BIERNA AGRESJA
Pasywno-agresywne zachowanie wyraża pośrednio negatywne myśli i uczucia. Osoba partnerska może wygłaszać pod Twoim adresem sarkastyczne uwagi, ignorować Cię albo odmawiać rozmowy, której celem jest rozwiązanie konfliktu. Nie znając przyczyn takiego zachowania, osoba, która doświadcza manipulacji, zaczyna odczuwać bezradność, zdenerwowanie i lęk, co jest kluczowe w procesie manipulacji.
ZASŁONA DYMNA
Gdy próbujesz stanąć w swojej obronie i jasno wyrazić obawy, osoba stosująca przemoc psychiczną będzie starała się odwrócić uwagę od Twoich problemów. Na przykład, gdy powiesz partnerce bądź partnerowi: „Czuję się lekceważony, gdy na mnie krzyczysz”, odpowie: „To ty zawsze rozmawiasz z ludźmi w ten sposób i nie okazujesz im żadnego szacunku”. Osoba, która chce Tobą manipulować, będzie starała się zrzucić winę na Ciebie, nawiązując do tematu pozornie niezwiązanego z rozmową, byle tylko skierować ją w innym kierunku. W ten sposób pokazuje, że nie chce brać za swoje słowa czy czyny żadnej odpowiedzialności. A jedyną winną osobą jesteś Ty.
NARUSZANIE GRANIC
Osoba stosująca przemoc niefizyczną nie będzie respektować Twoich granic, całkowicie ignorując Twoje „nie”. Możesz na przykład powiedzieć osobie partnerskiej, że nie podoba Ci się, gdy krytykuje Twój wygląd, a ona nadal będzie to robić. Kiedy stawiasz takiej osobie granice, ona będzie całkowicie je przekraczać, postara się je przesunąć albo zignorować. Jej potrzeby zawsze stawiane będą na pierwszym miejscu.
NIE WSTYDŹ SIĘ POPROSIĆ O POMOC
Pamiętaj, że jedyną osobą, która jest winna tego, że doświadczasz przemocy niefizycznej w związku, jest ta, która ją stosuje. Nie musisz pozostawać w relacji, w której dochodzi do takich zachowań.
Jeśli uważasz, że doświadczasz przemocy i nie wiesz, jak sobie z tym poradzić, skontaktuj się z naszymi ekspertami pod numerem telefonu 720 720 020. Eksperci z naszej Antyprzemocowej Linii Pomocy mają wieloletnie doświadczenie w przeciwdziałaniu przemocy. Przeprowadzili setki bezpłatnych konsultacji z osobami uwikłanymi w przemoc. Specjalizują się w pracy terapeutycznej z osobami zranionymi przemocą (w tym seksualną), na co dzień prowadzą interwencje kryzysowe m.in. w sytuacjach przemocy np. domowej oraz grupy wsparcia zarówno dla osób doznających przemocy, jak i stosujących przemoc.
