4 min read
Największą różnicą między zdrową a toksyczną zazdrością jest to, z jakiego powodu i w jaki sposób ją okazujemy. Ta pierwsza to naturalna emocja, która co najważniejsze, pojawia się tymczasowo. Ta druga jest irracjonalna, towarzyszy niemal bezustannie i wskazuje na chęć kontrolowania drugiej osoby. Jakie są najczęstsze sygnały ostrzegawcze, które mogą wskazywać, że masz do czynienia z takim zachowaniem?
To całkowicie naturalne, że odczuwasz zaniepokojenie i ściska Cię w żołądku, gdy widzisz, jak twoja osoba partnerska poznaje kogoś atrakcyjnego i świetnie się dogadują. Zazdrość sama w sobie nie jest sygnałem ostrzegawczym, że w związku dzieje się coś złego. Uczucie niepokoju, lęku lub niepewności mogą pojawiać się naturalnie, gdy obawiasz się utraty kogoś ważnego. Chociaż większość z nas nie lubi tej emocji, zazdrość może być zdrowym sygnałem, który informuje o tym, że nie czujemy się komfortowo i potrzebujemy wsparcia ze strony partnera/partnerki. Ale kiedy uczucie to przeradza się w irracjonalne oskarżenia lub zachowania, które mają na celu kontrolowanie drugiej osoby lub wywoływanie u niej poczucia winy, wówczas zazdrość zaczyna być oznaką czegoś poważniejszego.
OSOBA PARTNERSKA KONTROLUJE KAŻDY TWÓJ RUCH
To naturalne, że osoba, z którą jesteś w związku, może być ciekawa, do kogo dzwonisz o późnej porze albo do którego pubu wychodzisz z przyjaciółmi. Jednak, jeśli czujesz, że musisz cały czas informować ją o tym, gdzie i z kim jesteś, albo Twoja osoba partnerska żąda dostępu do twoich SMS-ów, tłumacząc, że nie powinnaś_eś mieć nic do ukrycia, wówczas masz do czynienia z przemocą niefizyczną. Śledzenie każdego Twojego ruchu, na przykład poprzez lokalizowanie telefonu, jest nie tylko irytujące, ale także narusza Twoją prywatność, odbiera ci wolność i jest sygnałem przemocy psychicznej.
UWAŻASZ NA TO, CO MÓWISZ I ROBISZ
Moment, w którym trudno opanować złość i zareagować w nieodpowiedni sposób, może zdarzyć się każdemu. Jednak jeśli czujesz, że musisz wokół swojej osoby partnerskiej chodzić na palcach, nieustannie uważasz na to, co mówisz, obawiając się, że jedno Twoje słowo może doprowadzić do wybuchu, zatrzymaj się i zadaj sobie pytanie, dlaczego tak się dzieje.
Czy od razu odbierasz telefon, choć akurat nie możesz rozmawiać, ponieważ wiesz, że osoba partnerska wścieknie się, jeśli tego nie zrobisz? Czy zdarza ci się przebrać, bo obawiasz się, że ta sukienka albo ta koszula nie spodobają cię Twojej osobie partnerskiej?
Dostrzeżenie oznak chorobliwej zazdrości może być trudne, ale ciągłe zamartwianie się o to, jak druga strona zareaguje na twoje codzienne wybory, obawa przed wyrażeniem swojego zdania to sygnały ostrzegawcze świadczące o przemocy niefizycznej w związku. Jeśli odczuwasz lęk i napięcie, ponieważ obawiasz się reakcji osoby partnerskiej, oznacza to, że nie czujesz się bezpiecznie w tej relacji.
NIE MOŻESZ SPOTYKAĆ SIĘ SAM NA SAM Z INNYMI
Nie musisz czuć się w 100% komfortowo, gdy Twoja osoba partnerska świetnie się bawi w towarzystwie atrakcyjnego kolegi bądź koleżanki, albo planuje spotkanie ze swoim eks. W takich momentach możesz odczuwać zaniepokojenie i lęk, czyli emocje, o których warto rozmawiać. Te same uczucia mogą pojawić się u Twojej osoby partnerskiej.
Jednak nikt nie ma prawa decydować o tym, z kim rozmawiasz lub spędzasz czas. Najważniejsze to jasno ustalić granice. Jeśli mimo Twoich szczerych deklaracji, że z osobą, z którą chcesz się zobaczyć, łączy Cię jedynie przyjaźń, a Twój partner bądź partnerka nie wierzy w to co mówisz lub zabrania Ci spotykać się sam na sam z innymi, możesz mieć pewność, że ta „nadopiekuńczość” to tak naprawdę chęć kontrolowania twojego życia i przemocowe zachowanie maskowane troską.
OSOBA PARTNERSKA PRÓBUJE CIĘ IZOLOWAĆ OD INNYCH, NAWET OD RODZINY I PRZYJACIÓŁ
To czerwona flaga w związku, której absolutnie nie można ignorować. Jeśli Twoja osoba partnerska nieustannie dyskredytuje Twoich bliskich lub wmawia Ci, że jest jedyną osobą, której możesz zaufać, uważaj! Zachowując się w ten sposób, nie stara się Ciebie chronić, ale odciąć od twojego systemu wsparcia i zewnętrznych relacji, aby lepiej Cię kontrolować i Tobą manipulować. To wstęp do relacji opartej na przemocy niefizycznej.
Próby izolacji mogą być subtelne (np. narzekanie na to, że często dzwonisz do rodziców), albo ekstremalne, gdy partner_ka wpada w złość, słysząc, że spotkałaś_eś się z bliskimi, nie informując o tym wcześniej.
Utrzymywanie relacji poza związkiem romantycznym, czy to z przyjaciółmi, czy rodziną, bycie niezależną jednostką, posiadanie własnych zainteresowań i hobby, jest tak samo ważne dla Ciebie i osoby partnerskiej, jak wspólne spędzanie czasu. Osoba, której na Tobie zależy, powinna zachęcać Cię do bycia sobą i nawiązywania kontaktu z ludźmi, dzięki którym się rozwijasz.
ANTYPRZEMOCOWA LINIA POMOCY
W ciągu swojego życia jedna na trzy osoby doświadczy przemocy niefizycznej ze strony osoby partnerskiej. Przemoc nie zawsze manifestuje się pod postacią podbitego oka, nie w każdym wypadku jest głośna, oczywista i zauważalna, dlatego objawia się nie jednym, dwoma czy trzema, ale całym spektrum zachowań.
Przemoc w związku partnerskim często wyrażana jest poprzez zazdrość, naruszanie, prywatności, kontrolę, poniżanie, ignorowanie, zastraszanie, izolację, szantaż i manipulację.
Takie zachowania dotykają osób należących do wszystkich grup społeczno- ekonomicznych, religijnych i kulturowych. Jednak według statystyk najbardziej narażone są na nie młode kobiety w wieku 16-24 lata.
Jeśli doświadczyłaś_eś przemocy, byłaś_eś jej świadkiem lub stosujesz przemoc, skorzystaj z naszej Antyprzemocowej Linii Pomocy. Antyprzemocowa Linia Pomocy działa od poniedziałku do soboty w godzinach 17–21. Z pomocy można skorzystać za pośrednictwem rozmowy telefonicznej pod numerem 720 720 020.
Wsparcia udziela zespół wyszkolonych specjalistek i specjalistów: psychologów, psycholożek, seksuologów i seksuolożek, z doświadczeniem w przeciwdziałaniu przemocy oraz w interwencji kryzysowej. Świadczona pomoc i wsparcie są anonimowe.
