HPV U MĘŻCZYZN. JAKIE SĄ OBJAWY I JAK WYGLĄDA TESTOWANIE

HPV jest przyczyną raka szyjki macicy, ale także może prowadzić do raka języka, gardła, krtani, pęcherza moczowego, odbytu oraz penisa. Wirus HPV uwielbia atakować wszelkie błony śluzowe, dlatego z równą ochotą atakuje narządy płciowe jak i jamę ustną czy odbyt niezależnie od płci. Dlatego infekcja HPV może być przenoszona przez seks oralny, analny i waginalny. Zadaliście nam wiele pytań dotyczących HPV u mężczyzn. Prof. Marzena Dębska, ginekolożka i perinatolożka tłumaczy, jakie są wskazania do wykonania testu w kierunku HPV w przypadku mężczyzn i jak wygląda takie badanie.

HPV to wirus przenoszony najczęściej drogą płciową, który jest odpowiedzialny za prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy. Do dzisiaj odkryto ponad 200 typów wirusów HPV. Typy niskoonkogenne powodują głównie łagodne, ale wysoce zakaźne brodawki, czyli kłykciny kończyste. Typy HPV wysokoonkogennego, czyli takie, które mogą prowadzić do rozwoju raka, są odpowiedzialne za ponad 95% przypadków raka szyjki macicy oraz za znaczący (od 50-90%) procent innych nowotworów HPV-zależnych (np. raka odbytu, penisa, gardła, nosa, krtani, pęcherza moczowego, sromu, pochwy).

Jakie mogą być objawy związane z HPV w przypadku mężczyzn?

Większość zakażeń HPV u mężczyzn przebiega bezobjawowo. Objawem zakażenia mogą być różnego rodzaju brodawki narządów płciowych, okolicy odbytu lub pachwin oraz nowotwory. Istnieją różne typy wirusa HPV. Typy 1 i 2 powodują płaskie brodawki skórne i tak zwane kurzajki. Typy 6 i 11 są przyczyną kłykcin kończystych – zmian o kształcie kalafiorowatych narośli, zlokalizowanych zwykle w rowku zażołędnym penisa lub na skórze prącia lub moszny. Zmiany te mogą powodować świąd, pieczenie, wysięk, również ból podczas współżycia. Mogą one również powodować brodawczakowatość krtani i dróg oddechowych, zmiany, które utrudniają oddychanie i wymagają często wielokrotnych zabiegów endoskopowych w celu ich usunięcia. Typy wysokoonkogenne wirusa, głównie 16 i 18,  mogą wywołać raka penisa, odbytu, biorą również udział w powstawaniu nowotworów jamy ustnej (migdałka, podniebienia, języka) i gardła.

Jakie badania profilaktyczne w kierunku HPV może wykonać mężczyzna? Czy jest coś takiego jak “cytologia” dla mężczyzn? W jakim wieku powinno się zacząć robić takie badania i jak często?

Mężczyźni powinni przede wszystkim zaszczepić się przeciwko HPV, aby uniknąć infekcji. Badanie w kierunku HPV u mężczyzn jest trudniejsze, niż u kobiet i czułość tego badania jest niższa, ponieważ wirus może znajdować się w każdym miejscu na narządach płciowych mężczyzny. Nie ma zalecenia przesiewowego badania bezobjawowych mężczyzn.

Jakie są wskazania do wykonania badania HPV u mężczyzn?

Wskazaniem do badania na HPV u mężczyzny jest obecność zmian w obrębie narządów płciowych czy okolicy odbytu, które mogą być objawem infekcji HPV.

Jaki materiał pobiera się do wykonania badań? Jak wygląda pobranie np. wymazu z prącia.

U mężczyzny powinno się pobrać wymaz z okolicy, w której znajdują się niepokojące zmiany. Jeśli takich zmian nie ma, a mężczyzna chce się zbadać, wymaz pobiera się zwykle z rowka zażołędnego oraz z cewki moczowej.

Kiedy robi się wymaz z gardła w kierunku HPV. Do kogo i kiedy zgłosić się na takie badanie?

Wymaz z gardła czy jamy ustnej na HPV robi się w przypadku obecności podejrzanych zmian. Wykonuje go wówczas lekarz – laryngolog lub stomatolog.

Czy takie badania są odpłatne? Czy można zrobić je na NFZ?

Wymazy na HPV można wykonać w ramach NFZ, jeśli są obecne podejrzane zmiany. Badań przesiewowych na HPV u osób zdrowych się nie wykonuje na NFZ.

Co powinien zrobić mężczyzna, jeśli jego osoba partnerska ma HPV?

Powinien się przede wszystkim zaszczepić. Może również używać prezerwatywy, chociaż nie chroni ona w pełni przed zakażeniem.